20/03/2024
Toxoplasmosis in cat
نەخۆشی مشەخۆری تۆکسۆپلازما لە پشیلەدا
Toxoplasmosis is a disease caused by Toxoplasma gondii (T. gondii). This parasite can infect all warm-blooded animals, including humans. Cats are involved in the life cycle of this parasite, but rarely show any clinical signs. The life cycle begins with a cat eating infected prey animals or raw meat. Once the meat is ingested, T. gondii breaks free from cysts and starts to form eggs, which are called oocysts, in the cat’s gastrointestinal tract. The oocysts are excreted in f***s, and these eggs are stable in the environment and can tolerate harsh weather for months.
نەخۆشیەکە بەهۆی تۆکسۆپلازما گۆندیەوە ئەبێت مشەخۆرەکە توشی گیانەوەرە گەرمی گۆڕاوەکان ئەبێت کە مرۆڤ ئەگرێتەوە،مشەخۆرەکە بە سوڕێکدا ژیانی لە پشیلەگەدا ئەباتە سەر ،بەڵام بەکەمی نیشانەکانی دەرئەکەوێ لەسەری،سوڕی ژیانی بەوە دەست پێئەکات کاتێک پشیلەکە گۆشتی کاڵ بخوات ،یەکەمجار لە بەشێوەی بڵقێکە و لەشێوەی هێلکەدا دروست ئەبێت کە پێی ئەوترێ ئۆئۆسست لە کۆئەندامی هەرسی پشیلەکەدا،ئۆئۆست کە هێلکۆکەی مشەخۆرەکەیە لەڕێگەی پیساییەوە فڕێ ئەدرێتە دەرەوە،وە ئەم هێلکۆکانە جێگیرن لە ژینگەدا هەروەها بەرگەی کەشی سەخت ئەگرن بۆ مانگێک.
This cycle is not particularly harmful for cats. Some of the cysts will form deeper in the cat’s intestinal layer and multiply, which are known as tachyzoites. Tachyzoites can spread from the intestines throughout the body of the cat. They can form cysts in the cat’s muscles or brain and slowly multiply, which is referred to as a bradyzoite.
ئەم سوڕەی ژیانی مشەخۆرەکە بەدیاریکراوی زیانی نیە لەسەر پشیلەکە،هەندێک لە هێلکۆکەکان دروستئەبن لە قوڵایی چینەکانی ڕیخۆڵەی پشیلەکە و زۆربون یان دابەشبون ئەنجامئەدەن،کە ناسراوە بە تاکیزۆیت ،تاکیزۆیتەکان کە قۆناغی دوای هێلکەیی مشەخۆرەکەن بڵاو ئەبنەوە لەناو ڕیخۆڵەدا لەڕێگەی لەشی پشیلەکەوە،کە ئەبێتە هۆی دروستبونی کیس لەناو ماسولکەو مێشکی پشیلەکە کە بەهێواشی دابەشئەبێت کە پێی ئەوترێ برادیزۆیت.
The oocysts that are defecated by the cats then sporulate in the environment, which is a process that usually takes 1 – 5 days. Once the oocytes have sporulated, they can be infectious to other animals and humans. The main form of infection is through handling cat f***s in a litter box or in soil. The oocysts are inadvertently ingested by humans or purposefully ingested by other animals. Sporulated oocysts create cysts in various tissues throughout the body. Goats and cows can shed T. gondii tachyzoites in their milk if infected.
هێلکۆکەکان لەڕێگەی پیسایی پشیلەکەوە بڵاو ئەبنەوە بە ژینگەدا کە دەرەوەیان بەبەرگێکی ڕەق دەورەدراوە کەئەم کردارە ۱ بۆ ٥ ڕۆژ ئەخایەنێت واتە ئەو بەرگەی دەرەوەی هێلکۆکان کە بەرگێکی ڕەقە دروست ئەبێت ئەوەنە ڕۆژ ئەخایەنێ ،کە ئاژەڵی ترو مرۆڤ توشئەکات،سەرەکیترین ڕێگەی گواستنەوە لەڕێگەی پیساییەوە ئەبێت لەلیتەر بۆکس یان لە ناو لم،ئۆئۆسستەکان ئەچنە ناو لەشی مرۆڤ لەڕێگەی خواردنی گۆشتی ئاژەڵی تری توشبو بە مشەخۆرەکە،مانگاو بزن توشی تۆکسۆپلازما گوندی ئەبن ئەویش بەوەی تاکیزۆیت ئەچێتە ناو شیرەکەیان.
Symptoms of Toxoplasmosis
نیشانەکانی نەخۆشیەکە
Clinical signs are most commonly seen in cats with impaired immune systems, such as those with feline leukemia virus (FeLV) or feline immunodeficiency virus (FIV).
نیشانەکانی بەشێوەیەکی باو لە پشیلەیەکدا ئەبینرێ کە کۆئەندامی بەرگری تێکچوبێت ئەویش بە ڤایرۆسەکانی فیلاین لیوکیمیاو نەخۆشی ڤایرۆسی دابەزێنەر یان نەمانی بەرگری لەپشیلەدا.
Symptoms of toxoplasmosis in cats can vary based on location of cysts, but commonly present as:
نیشانەکان ئەگۆڕێت ئەویش بەگوێرەی شوێن و هەبونی هێلکۆکەکان
Lethargy
لاوازبون
Fever
تالێهاتن
Inappetence
نەمانی توانای خواردن
Breathing abnormalities/pneumonia (if cysts are in the lung tissue)
ناتەواوی لەهەناسەدان و هەوکردنی سییەکان ئەگەر کیسەکان لە شانەی سییەکان بینران.
Icterus or jaundice (if cysts form in the liver)
Uveitis (inflammation in the anterior chamber of the eye)
زەردوویی ئەویش ئەگەر کیسەکان لە جگەردا بینرا
هەوکردنی پەردەی بەشی پێشەوەی چاو
Neurological abnormalities, including seizures, tremors, blindness, and circling.
ناتەواوی لە دەمار ،گەشکە،لەرزین،کوێربون،سوڕانەوە.
Acute death (seen most frequently in kittens infected in utero)
مردنی کورتخایەنکە ئەمەش لە پشیلەی بەچکە کە مشەخۆرەکە توشی منداڵدانی بوبێت.
Diagnosis
دەستنیشانکردنی نەخۆشیەکە
This infection is diagnosed by a combination of clinical signs, physical exam findings, and further laboratory diagnostics (like antibody testing). IgG antibodies can be seen in a cat that has previously been infected and has an immunity to the parasite. Presence of IgM antibodies is indicative of an active infection. Polymerase chain reaction (PCR) testing can also be used to detect an infection in a symptomatic cat, and is often used in conjunction with antibody testing.
نەخۆشیەکە دەستنیشان ئەکرێت لە ڕێگەی نیشانەکانی،پشکنینی فیزیایی،پشکنینی تاقیگەیی.
Treatment of Toxoplasmosis
چارەسەرکردن
Treatment in cats involves symptomatic care based on clinical signs. This involves IV catheter and fluids, anti-nausea medication, and generalized supportive care depending on the severity of symptoms. Mainstay treatment of this infection is done with antibiotics like clindamycin or azithromycin. Clinical signs should start to show improvement in the first 2 – 3 days of treatment. Prognosis is generally considered good, but cats with liver and lung involvement can have a more guarded prognosis.
لەڕێگەی نیشانەکانیەوە ئەکرێت ئەویش بە هەڵواسینی ئاو ،پێدانی دەرمانی دژەهێڵنج،هەروەها چارەسەری سروشتی بەپشت بەستن بە توندی نیشانەکانی نەخۆشیەکە،پێدانی ئەنتیبایۆتیک بەتایبەت کلیندامایسن و ئەزیسرۆمایسین،بەگشتی حاڵی پشیلەکە باش ئەبێت بەڵام ئەگەر نەخۆشی جگەرو سیەکانی هەبێت هۆشیاری زۆر باشی ئەوێت.
Preventative Measures for Cats
ڕێگریکردن لە نەخۆشیەکە
Prevention is important to minimize a cat’s exposure to this parasite. This includes limiting their access to infected prey and raw meat. Balanced, fully-cooked, commercially-prepared diets are recommended. Limiting rodent exposure and consumption can limit risk of infection. Cats should be encouraged to use a litter box indoors that is cleaned regularly to minimize outside defecation.
کوڵاندنی گۆشت بەڕێک و پێکی و نەهێشتنی بەرکەوتن لەگەڵ جرج ،پاک ڕاگرتنی لیتەر بۆکس ئەمەش بۆ ئەوەی لە دەرەوەی لیتەربۆکس پیسایی کردنی کەمببێتەوە.
To minimize human exposure, litter boxes should be cleaned daily, since it takes less than 2 days for sporulation to occur. Thorough hand cleaning should be practiced after emptying the litter box to prevent inadvertent exposure. When gardening or working in soil that cats have frequented, gloves should be worn and hands should be washed afterwards. People who are immunosuppressed, including pregnant women, should limit litter box exposure and practice hand hygiene if exposed to cat f***s. It was previously thought that immunosuppressed and pregnant women should not be around cats at all due to risk of toxoplasmosis, but that is no longer the CDC’s recommendation.
بەکارهێنانی دەستکێش لەکاتی پاککردنەوەی لیتەربۆکس ئەمەش بۆ ئەوەی دەست بەرپیسایی پشیلەکە نەکەوێت،ئاگاداربون لە ئافرەتی سکپڕ لە پاککردنەوەی لیتەر بۆکسی پشیلەکە چونکە خراپیەکان زیاتر لەسەر ئافرەتی سکپڕە.
