Overbeeke Horseprofessionals

29/05/2024

Clinic Veilig Buitenrijden op 14/15 juni. Laatste kans voor de zomer! Een van de deelnemers van de clinic in mei: "Ik wou dat ik dit 5 jaar geleden had gedaan!"

12/05/2024

Afgelopen twee dagen een heel fijne Cursus Veilig Buitenrijden bij ons gegeven. Blije paarden en blije ruiters. Zo leuk om te doen!

22/03/2024

Er is weer een Bootcamp Buitenrijden: 10 en 11 mei. DEZE IS VOL. NIEUWE DATA: 14 EN 15 JUNI
Wil je meer zelfvertrouwen tijdens het buitenrijden en je paard helpen over zíjn onzekerheid te komen? In deze twee-daagse krijg je alle handvatten om met vertrouwen samen op pad te gaan. Wil je graag meedoen of meer info? Stuur me dan een PB.

18/03/2024

Onze paarden lopen op zand, beton, stenen. Dus ze zijn wat hun hoefjes betreft bijna zelfvoorzienend geworden. Dat scheelt weer hoefsmid kosten of eigenlijk... mijn rugpijn 😉

17/03/2024

27/12/2023

🍾To the Horses! 🥂

In de wereld van vandaag, waar alles op drift lijkt te zijn voel ik me een bevoorrecht mens. Hábil is mijn anker, mijn metgezel bij wie ik steeds weer rust en balans hervind. Die mij elke dag weer verbindt met de natuur en me meer leert over mezelf en het leven.

Ik wens voor jou dat in 2024 je paard ook meer en meer jouw toeverlaat mag zijn en vreugde en innerlijke rijkdom mag geven.

To the horses!

Wout

29/11/2023

Gelukkig weer droger weer in aantocht! Tijd voor een nieuwe oefening van Jaar 1 van de Opleiding van Horsemanship For Life. Nr. 3 (van 50!): Wennen aan de tools die je gebruikt in het grondwerk. Wel handig als je paard snapt wat je daarmee bedoelt en er niet bang voor is 😉

17/11/2023

Jaar 1 van de opleiding van Horsemanship For Life in 50 oefeningen. Vandaag: Oef. 2. Persoonlijke Ruimte
Abonneer je op YouTube kanaal AnthonyWoutOverbeeke@ DutchAntonio waar ze alle 50 Online komen.

13/11/2023

Nog een song van mijn EP:

Luister "Puppet Boy" op Spotify, Apple Music of Youtube. Als je de 'artiest' Anthony Wout zoekt heb je hem.

Het verhaal achter de song:

In het buurtje naast onze boerderij woont een jongen met Duchenne. Hij is een jaar of vijftien, kan door zijn spierziekte nauwelijks praten maar zwaait altijd vrolijk als hij voorbijkomt op zijn elektrische driewieler of zittend naast zijn vader in de auto. Vaak zijn ze op weg naar het ziekenhuis want doktoren hebben van alles aan hem te prutsen.

Soms komt ‘Puppetboy’, zoals we hem (sinds ik deze song schreef) onder ons noemen, het erf op. Aangetrokken door onze paarden. Hij stapt dan wiebelend van zijn driewieler en loopt met zijn ongecoördineerde bewegingen naar onze paarden. Het gewapper van zijn handen schrikt de paarden niet af. Het is alsof ze voelen dat dit een speciaal jongetje is en laten zich rustig aaien.

Een keer vroeg mijn vrouw of hij wilde rijden. Zijn ogen werden twee keer zo groot. Ze tilde hem erop en hij reed als een Koning! Die glimlach, geweldig!

11/10/2023

Heb je moeite om te paard te vangen? Kijk hoe ik een paard leer míj́ te 'vangen'.

19/09/2023

De opleiding van Horsemanship For Life gaat a.s. vrijdag van start. Alle (50!) oefeningen die horen bij het eerste jaar komen op Youtube. Vrij voor iedereen om te bekijken. De eerste reeks staat erop inclusief een aantal bonustracks. Abonneer je op mijn Youtubekanaal: . Dan krijg je bericht wanneer er weer nieuwe video's geplaatst worden. Veel kijk (en oefen-) plezier!

27/08/2023

Wil ik dit als ik erop zit???

Wat is eigenlijk de zin van het werken in vrijheid voor de opleiding van je paard als rijdier? Bij de traditionele manier van ‘een paard zadelmak maken’ komt maar heel weinig grondwerk kijken en al helemaal geen werken-in-vrijheid. (Ook wel genoemd ‘At Liberty’ - in elk geval zonder lijn.) Toch kan deze manier van werken ontzettend nuttig (en leuk!) zijn in de opleiding van je rijpaard.

Met werken in vrijheid bedoel ik geen vrijheidsdressuur of clickertraining oid. Deze manieren van trainen hebben hun eigen doel maar het gaat mij om het werken met een paard in een kraal/longeercirkel/roundpen of picadero. Je staat zelf in het midden en je paard loopt afwisselend om je heen en komt naar je toe. Hij rent niet gedachteloos zijn rondjes maar is gefocust op wat jouw opdrachten en uitnodigingen zijn die je hem laat weten door je lichaamstaal.

Om zo te werken moet je paard aandacht voor jou hebben. Laatst was ik bij een leerling en haar paard. In het midden van de kraal stond nog wat gras. Daar had de Fjord in eerste instantie de meeste interesse in. Dreef mijn leerling haar paard naar de hoefslag, dan ging het vooral hard draven of galopperen. Van connectie tussen paard en ruiter was geen sprake. Langzamerhand, door mijn aanwijzingen vanaf de kant, begon de Fjord interesse te krijgen in de ‘plannen’ van haar baasje en ontstond er over en weer begrip en plezier in elkaar.

Na een tijdje oefenen kon mijn leerling de gangen van haar merrie bepalen, stap-draf-galop, haar rustig laten draven of wat meer uitgestrekt, haar van richting laten veranderen, meer laten ontspannen en haar ook naar het midden laten komen. Opmerkelijk was dat toen er wél connectie tussen de twee was ontstaan, het paard helemaal geen interesse meer had in het gras als ze naar binnen kwam. Ze stond met haar hoeven op het gras vol aandacht te wachten op nieuwe aanwijzingen. Pas toen mijn leerling en ik begonnen te praten over het proces voelde de Fjord aan dat er niets meer van haar verwacht werd en wijdde zich weer vol hartstocht aan het grazen.

Mijn leerling was vol verbazing over wat ze had kunnen doen. “Normaal gesproken” stond haar paard òf met haar hoofd aan de grond òf ze rende bokkend om haar heen. Nu was haar paard heel aandachtig en volgde de aanwijzingen rustig op. Dat was een heel andere belevenis!

Als ik een paard opleid (of ik help mijn leerlingen hun paard zelf op te leiden) gebruik ik veel grondwerk (waaronder werken in vrijheid). Het belangrijkste wat je daarmee kunt bereiken is aandacht en begrip van je paard voor jouw ‘plannen’ oftewel jouw leiderschap. Als je die aandacht en begrip op de grond hebt, is dat de beste garantie dat je die vanuit het zadel ook hebt. Je vraagt vanuit die positie namelijk precies hetzelfde als vanaf de grond. Je gebruikt ook (nagenoeg) dezelfde hulpen.

Als je op de grond met je paard werkt kun je je de vraag stellen “Zou ik dit (gedrag) van mijn paard willen als ik er op zou zitten?” Wat mij betreft ga ik een groen paard pas rijden als hij heeft laten zien dat hij zich aan de lijn en in vrijheid kan gedragen zoals ik zou willen als ik er op zit. Oftewel als hij vol aandacht is, mijn aanwijzingen begrijpt en rustig uitvoert. Ik gebruik soms het ezelsbruggetje A+B=C, Aandacht plus Begrip is Connectie.

Die mentale component in de training is van cruciaal belang voor veilig paardrijden. We vragen van een rijpaard zijn natuurlijke, ‘wilde’ neigingen om te buigen naar gedrag dat voor ons ‘bruikbaar’ is. Dat is niet niks. Het is voor een paard een behoorlijke mentale opgave om onze wereld en onze bedoelingen te begrijpen en zich - in feite tegennatuurlijk - te gedragen zoals wij graag willen. Dat te bereiken zonder dwang waarbij een paard zijn eigen karakter mag behouden is goed horsemanship.

Ik moest tijdens de sessie met mijn leerling en haar Fjord denken aan dat liedje van Doris Day. Dit is eigenlijk wat we vragen van een paard. (Behalve regel 4 natuurlijk; een paard kan niet uitleggen waarom hij zich op een bepaald moment niet kan beheersen. Het is aan ons om dat uit te vissen.)

Control yourself, contain yourself
Restrict yourself, restrain yourself
And always let tranquility be your goal

Control yourself, contain yourself
And if you can't, explain yourself
And try to act agreeably on the whole

Life is far too short to spend it in a huff
Try to be the sort of guy who laughs
When things get rough

Control yourself, contain yourself
You can and still remain yourself
If you will let serenity in your soul

You must contain yourself
Restrain yourself
And train yourself, to gain yourself control

Control yourself, contain yourself
Restrict yourself, restrain yourself
And always let tranquility be your goal

Control yourself, contain yourself
And if you can't, refrain yourself
And try to act agreeably on the whole

Doris Day & André Previn:

https://open.spotify.com/track/4RY3NBJoQJy0n0LB4TTZf9?si=5c3f9fb7afd241ab

11/05/2023

“Hij kan wonderen verrichten!”

Ego-strelend natuurlijk als dat over je gezegd wordt ;-) Het zat zo: het paard waar het om ging liep bij het in de wei zetten steevast zijn eigenaresse omver en stormde dan het veld op naar zijn kuddegenoten. Het patroon was zo heftig dat ze bang van hem werd. Ook een aantal stalgenoten vermeden liever hem in de wei te zetten. Door zijn gedrag was zijn amazone ten einde raad. Via via kwam ze bij mij terecht.
In zijn stal oogde hij als een flegmatiek paard. “Maar dat kan ineens omslaan!” werd me verzekerd. Ook bij het longeren zou hij regelmatig uit zijn dak gaan. Ik nam hem mee naar de longeerton en inderdaad, op het moment dat hij daar binnenstapte wilde hij wegspurten. Doordat ik gewaarschuwd was kon ik hem direct blokken. Grappig was de uitdrukking op zijn gezicht: “Huh? Wat gebeurt me nou?”
Ik liet hem wat eenvoudige dingetjes doen: stapje achteruit, onderstappen, van hand veranderen, stappen en halthouden. Daarna op de cirkel: overgangen stap - draf en terug. Eerst begreep hij niet helemaal wat ik bedoelde maar al gauw deed hij het allemaal keurig. We waren klaar om naar de wei te gaan. De eigenaresse - die natuurlijk had staan kijken - werd al een beetje zenuwachtig: “Je moet echt uitkijken hoor!” Tijdens de wandeling naar de wei zorgde ik ervoor dat het contact bleef: af en toe halt houden, soms even terug lopen maar dat leek al niet meer nodig. Bij de wei was een sluis gemaakt om hem daar te kunnen losklikken en dan hem de wei op te laten stormen. Ik ben met hem doorgelopen naar het midden van de wei en heb daar nog wat van de zelfde dingetjes gevraagd als in de longeerton: hij was net zo braaf. De eigenaresse was ontroerd: “Er is hoop!”
Ik legde uit dat het eigenlijk best eenvoudig was: haar paard had het patroon ontwikkeld om zich zo te gedragen. En (altijd een beetje pijnlijk) zij was niet in staat geweest dat patroon te doorbreken. Doordat ik op een vriendelijke maar duidelijke manier met hem gecommuniceerd heb bleef hij bij me ook in de situatie die hem zo vaak triggert.
Ik leer haar nu hoe ze de communicatie met haar paard kan opbouwen zodat ze zelf zijn gedrag kan beïnvloeden. Ze heeft me aanbevolen bij een stalgenootje met hetzelfde probleem: “Je moet hem bellen, hij kan wonderen verrichten!”
Nou, wonderen zijn het niet, het is gewoon adequaat horsemanship.

11/04/2023

11/04/2023

Kwam een filmpje van Skip tegen, wat een geweldig paard toch!

28/03/2023

BOOTCAMP BUITENRIJDEN 16-18 juni 2023

Twijfel je nog om een solide communicatie op te bouwen tussen jou en je paard? Buiten rijden is de ultieme uitdaging en waarschijnlijk voor iedere paardenliefhebber een deel van de droom met paarden. Plezier met je paard, lekker door de bossen struinen of galopperen over het strand. Er samen erop uit te trekken, dat geeft het ultieme gevoel van vrijheid!

Merk je dat je het buitenrijden mijdt omdat je angst voelt? Is je paard buiten de bak te onrustig? Gaat hij met je op de loop? Vindt je paard buitenrijden wel leuk maar schrikt hij toch van onverwachte dingen onderweg?

In de intensieve drie-daagse Bootcamp Buitenrijden gaan we in op alle issues die er zijn met het rijden buiten de bak. Je traint je paard minder schrikachtig te zijn. Je leert strategieën en tips om controle te houden of weer terug te krijgen als er toch iets mis gaat. Samen leren jullie de solide basis in communicatie die nodig is voor een fijne buitenrit.

Tot ziens op de Veluwe!

Wout Overbeeke

www.horsemanshipforlife.nl

17/03/2023

Op de laatste Graduates Dag kregen we het over stelling (of 'Stellning' zoals Bent Branderup zegt). Ik dacht, hoe leg je dat nou beeldend uit? Stelling is immers een draaiing van het paardenhoofd waarbij de onderkaak naar buiten draait en het paard in de volte gaat kijken. De stelling van het hoofd zet zich door in de hele ruggengraat en zorgt ervoor dat de manenkam ‘overspringt’ naar één kant. Ook alle doornuitsteeksels van de ruggenwervels kantelen een beetje mee. Een juiste stelling is cruciaal voor het correct kunnen uitvoeren van dressuuroefeningen.
Je kunt die de gewenste stelling vragen aan je paard als je voor hem staat, het hoofdstel of kaptoom aan beide zijden vastpakt en het hoofd iets draait. De hals moet daarbij laag en iets gebogen zijn. Tussen de oren door zie je de manenkam naar een kant hellen.
Doordat de doornuitsteeksels iets gekanteld zijn, is de binnenkant van je paard (de holle zijde) iets lager dan de buitenzijde. Je binnenstijgbeugelriem lijkt daardoor langer. Je zit dus met je binnenste zitknobbel iets lager dan de buitenste.
Later in de opleiding van je paard vraag je de stelling van je paard vanuit het zadel met je zit. Door je buitenste zitknobbel minder te belasten dan de binnenste en je paard lateraal te buigen ontstaan de stelling van het hoofd.
Steeds als ik dit uitlegde aan mijn leerlingen vroeg ik mezelf af: Waar lijkt dit nou op? Van het weekend wist ik het ineens. Toen mijn kinderen klein waren vond ik in een speelgoedwinkel een houten slang die kon kronkelen. Als je het hoofd van zo’n slang draait, reageren alle houten schijfjes die zijn wervels voorstellen. Draai je zijn hoofd, dan draait alles, van kop tot staart! Sindsdien is zo’n houten slang een fantastische ‘uitleg-tool’.

06/03/2023

“Hij wil alleen maar hard!”

Afgelopen weekend kwamen we op de heide een ruiter tegen op een Arabiertje. Ze had duidelijk moeite om haar paard bij zich te houden. Ze probeerde stapvoets te rijden om ons te passeren maar ze was in een soort ‘touwtrek-gevecht’ met hem. “Hij wil alleen maar hard!”, riep ze ons toe. Er zijn veel Arabieren die dat in zich hebben. Jammer is dat wel want heel relaxt buiten rijden is er dan niet bij. Het viel mij op dat ze zonder bit reed (op zich te prijzen, vind ik) maar wel met een brede met bont gevoerde neusriem. Terwijl ze zelf dunne plastic teugels vasthield.

Hoewel ik een Lusitano heb, had mijn paard vroeger bij het buitenrijden ook wel gedrag waar ik niet heel ontspannen van raakte: als hij een beetje vaart mocht maken stak hij vaak zijn hoofd tussen zijn voorbenen en begon een soort rare sprongen te maken. Hij doet dat nog wel als hij de wei op mag. Als je de doorgang naar de wei voor hem openmaakt, springt hij er als een ‘dronken kameel’ doorheen! Maakt hij zulke sprongen tijdens het buitenrijden dan heb je als ruiter ineens niks meer voor je en dus haast geen controle meer over je paard. Een andere speelse gewoonte is dat hij er in galop soms echt vandoor wil. “Op naar de sterren en daar voorbij!”

Gelukkig komt dit gedrag niet zo vaak meer voor. Maar het heeft me best wat moeite gekost om hem zo te trainen dat ik hem meestal met een losse teugel kan rijden in stap, draf en galop terwijl hij toch bij me blijft. Voor de noodgevallen heb ik een stokje bij me. Gewoon een wilgentak van zestig centimeter waar ik een knopje op gezet heb.

Buiten rij ik hem op een touwhalster. In principe kun je je paard daarmee onder controle houden door de (gedeeltelijke) ‘one-rein-stop’ te gebruiken. Het nadeel daarvan is echter dat, als je op een smal pad zit tussen de bomen en je gaat zijn hals buigen, hij een bocht inzet en daar is geen ruimte voor. Ik heb dat ooit eens op heel pijnlijke wijze ondervonden met een trainingspaard waarbij ik zelf nogal onzacht in botsing kwam met een boom! Daarom gebruik ik sindsdien mijn stokje.

Bij het grondwerk in de rijbak heb ik mijn paard geleerd braaf achterwaarts te gaan als ik de stick ritmisch richting zijn borst beweeg. Als hij in een gang is betekent de stick vóór zijn borst: afremmen naar een lagere gang. Dat principe gebruik ik ook buiten vanuit het zadel: wordt hij in de galop echt ‘heet’ en gaat het contact tussen ons verloren, dan roep ik hem tot de orde met het stokje op voorkant van zijn schouder. Ondertussen ‘jengel’ ik aan de teugel aan de andere kant maar zonder hem te buigen. Dit is zeer effectief gebleken en ik voel me sindsdien onder alle omstandigheden heel veilig op mijn paard.

Waarom een stokje en geen zweep? Mijn paard is supergevoelig en met een zweep weet je eigenlijk nooit hoe hard je hulp daarmee doorkomt. Wél als het een heel zachte hulp is maar niet als je misschien wat steviger moet zijn in je communicatie. Als je hard bent met een zweepje kun je je paard best pijn doen of laten schrikken. Dat wil je niet. Je wilt, als hij al in een wat opgefokte stemming is, geen extra stressfactor zijn. Alleen maar een leider die de techniek en de tools heeft om zijn punt duidelijk te maken.

Have a good ride!

25/02/2023

Vorige week kwam een van mijn leerlingen naar me toe met de opmerking; “Ik denk dat ik teveel druk geef…”. Ze werkt tot nog toe veel in free style. Dat betekent Fundamental Horsemanship-oefeningen, samen wandelen (en hardlopen) in het bos en oefeningen in vrijheid. Haar paard laat zien dat hij het niet zo prettig vindt als ze al te dicht bij hem is, zoals bij het samen draven. Zijn oren gaan naar achteren en hij heeft een geïrriteerde houding. Ook bij het werken in vrijheid is hij niet altijd zo genegen om weer terug te komen of hij komt op haar toe met zijn oren naar achteren.

Ik had de stekeligheid in hun communicatie al wel gezien maar ik wilde er nog niet op ingaan. Heel mooi dat ze er zelf mee komt en dus doorheeft dat het anders zou moeten kunnen. Ik moest denken aan wat Linda Parelli een keer zei toen ik op de Parelli ranch in Colorado was: “Welcome to an other level of incompetence!” Hoewel daar natuurlijk wel humor in zit is de confrontatie met je eigen tekortkoming best pijnlijk. Je bent je ineens bewust van een nieuwe onbekwaamheid.

Maar hoe word je bewust-bekwaam in het verzachten van de onderlinge communicatie?

De moeilijkheid zit er vaak in dat we eigenlijk altijd ‘iets van ze willen’ als we met onze paarden zijn. En hoe ambitieuzer we zijn, hoe meer kans er is dat ons paard druk ervaart in de trainingssessie. Het kan dus makkelijk gebeuren dat je paard niet zo heel blij is als hij je ziet aankomen: “O jé, ze gaat vast weer moeilijke dingen vragen!”

Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om zijn ‘gedachten’ (in feite zijn intuïtieve gevoel) over jou te veranderen. Leidraad daarbij is dat je de situatie gaat zien vanuit het perspectief van je paard. Je gaat het patroon - je paard ziet je aankomen, hij krijgt zijn halster of hoofdstel om en er worden ‘moeilijke dingen’ aan hem gevraagd - doorbreken.

Ik geef je hierbij een aantal suggesties om de relatie met je paard te verbeteren maar je kunt zelf creatief worden vanuit bovenstaand idee.
Ga naar hem toe, begroet hem, geef hem wat lekkers en ga weer weg.
Ga naar hem toe, begroet hem, ga in zijn paddock of stal zitten en lees een boek.
Groom hem (als hij dat prettig vindt) in zijn paddock of stal, zonder dat je hem vastzet.
Ga naar hem toe, neem het halster mee en kijk of hij zelf zijn hoofd erin steekt. Je kunt het hem gaan leren met een snoepje. Doet hij zijn best (hoeft geen top-resultaat te zijn!) doe dan het halster weer af en ga weg.
Doe het halster om (merk dat je zijn medewerking hebt) en vraag hem met uit zijn stal of paddock te komen. Trek niet aan het halster maar tik hem met een stick zachtjes op zijn achterhand tot hij een stap in de goede richting zet.
Ga op deze manier eens ‘wandelen’ door de rijbak. Jij vraagt hem (telkens als hij stopt) zachtes met de stick in stap maar hij mag gaan waar hij wil, jij loopt gewoon met hem mee. Zorg ervoor dat je hem zeker een meter ruimte geeft van je leidtouw. Je hebt hem dus niet (nooit!) vlak onder zijn halster vast.
Kijk eens of je op die manier buiten kunt gaan wandelen. Geef je paard heel veel vrijheid. Hij mag gaan waar hij wil (behalve als het gevaarlijk wordt natuurlijk zoals bij een weg). Let eens op wat voor plantjes hij eigenlijk eet.

Neem er alle tijd voor dit soort ‘oefeningen’. Als je gewend bent steeds ‘lekker met je paard aan de slag te gaan’ is dit een heel andere aanpak. Je gaat niet zozeer iets ‘doen’ met je paard maar je gaat met hem ‘zijn’. Paarden zijn zelf ook meer ‘zijners’ dan ‘doeners’.

Let ook eens op hoeveel je praat tegen je paard. Ben je gewend hem voortdurend verbale opdrachten, vermaningen of complimenten te geven? Dan ben je waarschijnlijk ook in een doe-modus. Kun je zijn met je paard en net zo ‘stil’ zijn als hij? Hij heeft je gepraat niet nodig. Je zult merken dat als je niet praat, je zelf ook in een kalmere staat van zijn komt. En dát voelt je paard. Hij zal zich minder ongemakkelijk voelen in jouw aanwezigheid en als je de oefeningen gaat uitbouwen en je veranderde energie kunt vasthouden in oefeningen waarbij je meer van hem vraagt, zal hij gewilliger zijn omdat hij je meer vertrouwt. Tussen de oefeningen door kun je ook gewoon met hem zijn. Veel succes! Heb je vragen, stuur me een berichtje.

18/07/2021

EquiDay 2021. Dank voor alle mooie reacties op onze demo vandaag! En ook dank aan Suzanne Graauw en Cuba voor hun bijdrage.

17/07/2021

EquiDay 2021, a.s. zondag: Demonstratie "Werken met lange lijnen" - 11.15 uur, ring 1

Het werken met lange lijnen is onderdeel van Groundwork Dressage. Een leuke en effectieve manier om je paard te trainen. Vanaf de grond dus. Je kunt alle oefeningen uit de dressuur aanleren en doortrainen terwijl je paard onbelast is. Hij voert de oefeningen dus makkelijker uit en je kunt beter zien wat hij doet.

Op zondag 18 juli om 11.15 uur geef ik een demonstratie "Werken met lange lijnen" in Ring 1 op het KNHS terrein in Ermelo.
De demo heeft twee onderdelen: "Wat kun je bereiken?" en "Hoe begin je ermee?" Wees erbij!

09/05/2021

Trailerladen, zo kan het ook.

05/05/2021

Trucjes? Dominantie?

Ik postte gisteren een filmpje op Facebook van een trailerlaadsessie waar nogal wat reacties op kwamen. Ze liepen uiteen van “Knap staaltje eerlijk werk” tot “Ik zie alleen een paard dat wil vluchten” en een heleboel daartussen. Interessant dus dat mensen verschillende dingen menen te zien. Reden voor mij om wat toelichting te geven op wat er nou eigenlijk gebeurt in deze sessie.

Allereerst is het van belang dat de kijker zich realiseert dat de gehele sessie zo’n anderhalf uur duurt (inclusief voorbereidend grondwerk) en dat alleen een aantal sleutelmomenten in het vier minuten durende filmpje terecht zijn gekomen.

Dan iets over de situatie: de eigenaresse van het paard was op training geweest en wilde na de clinic graag weer met haar paard naar huis. Paard weigert op de trailer te gaan. Er was de mogelijkheid om haar nog een nacht te laten staan en dat hebben we ook gedaan om nog een tweede trainingssessie te kunnen hebben. Maar er was dus een zekere druk vanuit de situatie.

Ook wil ik (mogelijk ten overvloede) nog even opmerken nav de reacties: Nee, dit is geen normale grondwerksessie en voor grondwerk zijn doorgaans “geen spierballen nodig”.

In het filmpje is te zien dat ik op sommige momenten tamelijk ‘ferm’ ben tegen het paard. Daar hebben sommige mensen moeite mee. Ik in feite ook maar ik doe dit met reden (en enige pijn in mijn hart).

Wat ik jammer vind is dat er een soort semantische discussie ontstaat: men valt over het woord ‘trucjes’ en er is geharrewar over het begrip ‘dominant’. Laat ik dat eerst proberen recht te trekken. Met trucjes bedoel ik: (ongewenst) door de mens (door onkunde) aangeleerd gedrag. Het paard heeft ontdekt dat zij door dat gedrag aan te wenden onder de vraag naar het gewenste gedrag uit kan komen. Daar komen we meteen op het begrip dominant. De dominante partij is degene in een interactie wiens intentie het sterkst is. (Dit geldt voor alle interacties.) Dominant wil dus zeggen dat die partij zich niet wil schikken naar de wens van de ander maar zijn/haar eigen plan probeert door te dru**en. Over de innerlijke drijfveer daarvoor kom ik later te spreken.

Even een tussenstap: we gebruiken als paardeneigenaren bijna allemaal schrikdraad. Het idee daarachter is natuurlijk dat het paard binnen de omheining blijft. De stroom op de draad weerhoudt hem (als het goed is) om door de omheining heen te breken. Op het moment dat hij dat wel zou proberen krijgt hij de stroomstoot. Hij wordt dus geblokt door de fysieke prikkel. Het gebruik van schrikdraad is succesvol omdat een paard doorheeft dat zijn (ongewenste) actie (door de omheining duwen) fysieke pijn oplevert. De pijn is een consequentie van zijn eigen handelen ofwel: hij doet het zichzelf aan. (Het schrikdraad komt niet naar hem toe.)

Dit principe nam ik mee in de trainingssessie: doet het paard iets ongewenst (zoals haar hals dubbelvouwen en de schouder in de strijd gooien) dat is de consequentie dan ze op de hals/schouder die ze naar mij toe keert een tik krijgt. Met dezelfde energie als die zij gebruikt en zo snel mogelijk volgend op haar actie. Dat ze link legt tussen haar gedrag en haar gewaarwording die daar op volgt. Daarbij laat ik haar niet los en dus levert haar actie haar niks op. (Waar het vroeger wél deed want het is voor het paard vrij gemakkelijk om zich dan los te ru**en.)

Bij het steigeren en achterwaarts trekken komt ze ook in de problemen: in plaats van dat het touw meegeeft en zij weg kan gaan hou ik vast. Zij trekt aan mij, ik niet aan haar. Zij vooroorzaak zelf de druk achter haar oren. Ze is niet succesvol in het achterwaarts gaan en vindt uit dat de enige uitweg naar vóren is. Ik probeer haar zo snel mogelijk te releasen.

Bij de vierde ‘truc’, het zijwaarts gaan staan, heb ik op dat moment geen mogelijkheid om dit principe toe te passen dus dat laat ik maar. Ze komt ook zelf wel terug naar het midden van de laadklep als ik haar dat vriendelijk vraag.

Het gedag dat dit paard laat zien lijkt ook op het volgende beeld: op de vloer van de supermarkt ligt een peuter te schreeuwen dat hij die winegums echt móet hebben. De moeder van het kind schaamt zich tegenover de andere klanten voor zijn gedrag en geeft hem het snoep zodat hij stopt met zaniken. Gevolg: ventje leert dat hij succes heeft met zijn gedrag en zal het de volgend keer weer inzetten. Je moet als ouder best sterk in je schoenen staan als je kind dergelijk gedrag heeft aangeleerd om hem te laten schreeuwen en het snoep niet te geven. Hij zal nog harder gaan schreeuwen, mogelijk artikelen uit de schappen trekken, ermee gooien etc. Maar als je het beste wilt voor je kind leer je hem dat dergelijk gedrag hem veel ellende op zal leveren als hij daarmee doorgaat. Vanuit ‘tough love’ geef je dus niet toe. Als hij doorkrijgt dat het vervelende gedrag hem niets (meer) oplevert, zal hij het voortaan laten. Precies zo is het met paarden (of andere dieren).

De merrie heeft geleerd heel veel energie en kracht te gebruiken in het ongewenste gedrag. Daarom moet ik vrij ferm zijn om dat te ‘blokken’. Doe ik dat niet of halfslachtig, dan hebben mijn acties geen effect. Daarentegen gebruik ik als ik wat van haar vraag (een voetje meer op de klep bijvoorbeeld) nauwelijks druk. Ik doe een suggestie en geef haar alle tijd om rustig de trailer te onderzoeken (bedenk: sessie van anderhalf uur) en in te gaan op mijn vraag. Het blokken is dus tamelijk hard, mijn vraag is super zacht. De opmerking dat ik “een bak druk gebruik” is dus onterecht. Ik doe dat één keer: als ze weer een keer achteruit trekt en ik haar nog wat sneller achteruit drijf. Dit is een andere manier om haar het idee te geven dat ze zichzelf in de problemen brengt door bepaald (ongewenst) gedrag te vertonen.

Dan over de innerlijke drijfveer voor haar gedrag. Is het angst of niet? Vlucht ze of vecht ze? En wat betekent dat dan voor de training?

Angst laat zich zien door uiterlijke kenmerken: zweten, veelvuldig mesten, gespannen lijf, opengesperde ogen, ‘flanken’ etc. Daar was bij deze merrie geen sprake van. Of er helemaal geen sprake is van angst kunnen we niet weten. En in feite maakt dat niet zoveel uit voor een training die erop gericht is ongewenst gedrag af te leren.

Natuurlijk is het ook mogelijk ongewenst gedrag te laten verdwijnen door positieve bekrachtiging (i.p.v. positieve correctie), veel geduld en een lange adem maar daar was, gezien de omstandigheden, nu geen gelegenheid voor. Ik heb de eigenaresse wel oefeningen meegegeven om daarmee aan de slag te gaan.

Leren gaat in het algemeen gepaard met het uit je comfortzone gaan. Je doet iets wat je nog niet kunt en dat is vaak spannend (leren skiën, autorijden etc.). Naarmate je verder uit je comfortzone gaat wordt de spanning groter en stretch kan veranderen in stress. Als je gestresst bent leer je meestal geen goede dingen. Als trainer probeer je de stretch/spanning voor het paard zo klein mogelijk te houden. Als je een ‘vraag’ stelt moet het antwoord daarop voor het paard makkelijk te geven zijn. Kleine stapjes in het leerproces. In alle rust, met consequente taal, met rustmomenten etc.

Daarom vraag ik van het paard maar hele kleine dingen: de laadklep besnuffelen, er een voet opzetten, een tweede voetje… En alles in een super sloom tempo en met steeds dezelfde zachte hulpen met de stick en het touw. Hierbij probeer ik zoveel mogelijk aan te sluiten bij het innerlijke proces van het paard. Als zij een stapje verder lijkt te kunnen, vraag ik wat meer.

Ook bij een paard dat zich wél angstig toont zou ik dezelfde strategie kiezen. Alleen mogelijk nóg langzamer, in korte sessies zodat elke sessie een goede ervaring is voor het paard zodat het zelfvertrouwen en het vertrouwen in mij als trainer groeit. De aanpak voor een meer zelfverzekerd paard of een angstig paard verschilt dus niet wezenlijk.

Ik benader deze merrie dus als elke ander paard maar telkens wanneer zij improductief gedrag laat zien (begint te vechten, niet vluchten) werkt ze zichzelf in de moeilijkheden. Ik bestraf haar niet, ze ervaart alleen een consequentie van haar handelen. Er is bij mij geen emotie. Uiteindelijk geeft ze haar vervelende gedrag op en gaat ze gewillig op de trailer.

Het gaat ook niet om de trailer! In het grondwerk vroeg ik haar zijwaarts te gaan langs de wand. (Zie bijgaand filmpje van dag 2) Ook daarbij wilde zich in eerste instantie losru**en. Toen ze het patroon eenmaal doorhad verdween haar getrek. Ook trapte ze naar de stick toen ik haar ermee aaide. Ook dat liet ze na een paar minuten gewoon toe. Ze heeft dus in de sessie geleerd mijn intenties te lezen en daarom ging ze ook zonder verder protest de trailer op en deed ze dat de volgende morgen ook weer.

Kortom: ik vind het triest te zien als een paard ‘verziekt’ gedrag heeft. Ik vind het naar dat hij/zij dan zo’n sessie door moet maken. Maar dat is de consequentie van onze wens om paarden te ‘gebruiken’. Als we dat dan toch doen, laten we het dan met zoveel mogelijk mededogen, liefde én vakmanschap doen.