Het goede voorbeeld
Alenka geeft het goede voorbeeld. Jazeker, en hoe! Alenka was tot voor kort het prinsesje dat goed werd beschermd door Čapek. Na zijn overlijden pakte Alenka haar zelfstandigheid snel op en blijkt ze heel goed op eigen benen te kunnen staan.
Alenka was ruim 2 jaar oud toen ze bij ons kwam wonen. Het viel mij op hoe onvolwassen haar gedrag toen was. Ik heb zelfs geïnformeerd hoe oud ze was toen ze werd gecastreerd want te jong castreren betekent dat honden nooit echt geestelijk volwassen kunnen worden. In haar geval viel dat wel mee en hoe meer Alenka tot rust kwam, hoe volwassener haar gedrag werd. Toch klampte ze zich volledig aan Čapek vast als iets spannend werd.
Toen onze buurvrouw enige tijd geleden vol trots haar pup kwam voorstellen, had ik geen idee hoe Alenka daar op zou reageren, maar ik had er wel vertrouwen in. Ik geloof niet dat ze in al die jaren dat ze bij ons woont echt contact met een pup heeft gehad. Alenka is goed met honden en mijn vertrouwen in haar gedrag bleek terecht. Ze is een uitgebalanceerde opvoeder. Ze helpt de pup tot rust te komen door het goede voorbeeld te geven. Ze snuffelt, ze staat stil, ze kijkt weg, ze maakt rustig contact en ga zo maar door.
Honden leren gemakkelijk door gedrag te kopiëren. Dat geldt voor alle soorten gedrag, zowel voor wenselijk als voor niet wenselijk gedrag. Gaat de deurbel en ren jij daar direct enthousiast naar toe om het bezoek hartelijk te ontvangen, dan zal een hond dat gedrag snel kopiëren. Dat geeft vaak een hoop gedoe bij de deur. Alenka heeft het inmiddels niet meer nodig om te checken wie er bij ons aanbelt. Zij blijft liggen in de wetenschap dat ik haar bescherm door de deur van de kamer waar ze ligt te sluiten. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ze dit alleen kan als ik er ben. Als ik niet thuis ben heeft ze dat vertrouwen nog niet volledig en probeert ze de indringer soms, maar niet altijd, te verjagen door hard te blaffen.
Voor Vítek is de deurbel nog steeds spa
Goedemiddag, het is weer de eerste maandag van de maand.
Niet doen
De taoïsten hebben een concept dat ze Wu Wei noemen: de kunst van het ´niet doen´. ´Niet doen´ is een actieve, bewuste en pure vorm van existentie vanuit rust. ‘Niet doen’ is nadrukkelijk dus iets anders dan iets doen of niets doen.
´Niet doen´ betekent dat je observeert zonder dat je wilt ingrijpen of vastpakken. ´Niet doen´ betekent volledig in balans zijn en kunnen loslaten. ´Niet doen´ geeft ruimte en zicht op talloze mogelijkheden. Het is de meest simpele vorm van rust brengen en in evenwicht zijn. Zoals alles dat simpel en helder is, vereist ´niet doen´ veel oefening om de heldere simpelheid ervan te doorgronden.
Als mensen bij mij komen voor begeleiding van hun hond willen ze vaak actie. Over het algemeen moet ik ze vertellen dat ze juist veel minder moeten gaan doen met hun hond. Lang geleden, toen ik nog groepslessen gaf, was er een man die, na een kwartier les, vroeg wanneer we nou eindelijk eens gingen beginnen. In mijn beleving waren we al 15 minuten bezig, maar kennelijk sloot de rust die ik graag zag in een puppengroep niet aan bij zijn verwachtingspatroon.
Hoe meer ik naar honden kijk, hoe meer ik er van overtuigd raak dat je met minder, meer bereikt. Alenka is daar een goed voorbeeld van. In haar vorige leven heeft ze vrijwel niet los kunnen lopen omdat ze er dan vandoor ging. Inmiddels kan ze goed los lopen zolang ze maar niet onder druk komt te staan. Bij honden geeft druk over het algemeen tegendruk, oftewel ze gaan in verzet.
Bij ons nieuwe huis is een hele grote tuin. Inmiddels kan Alenka los in de gehele tuin zonder in de problemen te komen. Soms wil Alenka niet naar binnen terwijl dat juist goed zou zijn voor haar rust. Ik ga haar in zo´n situatie niet roepen of meteen aanlijnen. Ik loop zelf naar binnen en laat de deur open staan. Meestal verschijnt er dan een spits neusje in de deuropening dat meteen weer verdwijnt. Na nog twee pogingen ga ik dan naar buiten. Alenka zit dan bij de achterdeur te wachten. Ze hee
Spelen
Spel heeft een belangrijke biologische en sociale functie. Het komt voor bij alle zoogdieren, bij sommige vogelsoorten en zelfs bij enkele reptielensoorten. Zowel jongen als volwassenen spelen, maar de jongen spelen veruit het meest.
Voor pups is spel belangrijk voor de ontwikkeling van motoriek en van sociale vaardigheden, het oefenen van jachttechniek, het leren doseren van kracht, het leren kennen van de eigen plek in de sociale omgeving en het verbeteren van het reactievermogen. Zonder spel kan een pup zich niet op de juiste manier ontwikkelen.
Volwassen honden spelen met pups ter educatie, maar ze spelen ook met andere volwassen honden om hun band te bevestigen. Spel ontspant en zorgt voor een goede stemming. Daarvoor is het nodig dat alle deelnemers aan het spel akkoord gaan met de regels van het spel. Spel kan dus niet worden afgedwongen en elke deelnemer heeft het recht om te stoppen zodra het hem niet meer bevalt. Dat klink allemaal logisch en toch gaat het op dit vlak vaak mis.
Je hoeft maar naar het eerste het beste hondenveldje te gaan om misstanden te zien. Wat mensen spel noemen is vaak geen spel in de ogen van honden. Vaak proberen honden zich te handhaven op zo’n veldje terwijl hun mensen uitgebreid staan te kletsen en geen idee hebben wat hun hond allemaal doormaakt. Achter elkaar aanjagen, elkaar omver walsen en elkaar bespringen is namelijk geen spel. Het is op zijn minst een krachtmeting en meestal probeert één van de partijen voortdurend onder het ´spel´ uit te komen omdat diegene zich bedreigt voelt.
Vaak krijg ik filmpjes van mensen die willen laten zien hoe leuk hun hond speelt met andere (onbekende) honden. Wat ik dan zie is twee of meer honden die achter elkaar aanrennen. Soms is er een hond die probeert tussenbeide te komen om het najagen te laten stoppen. Dit noemen we splitsen. Het vereist enige ervaring van een hond om dit goed te kunnen uitvoeren. Vaak is het duidelijk dat één van beide honden steeds probeert te s
Als een vrouw nee zegt
Čapek kan bijzonder subtiel communiceren, zowel met honden als met mensen. Hij heeft er wel moeite mee als zijn signalen niet worden gehoord, maar dat is begrijpelijk. Honden zijn in principe conflict vermijdend, ze proberen altijd de rust te bewaren en gaan pas over tot agressie als ze geen andere opties meer hebben. Alleen als ze keer op keer niet worden gehoord gaan honden steeds harder schreeuwen om gehoord te worden. Dat zijn de honden die (bijna) direct overgaan op blaffen of uitvallen. Gelukkig is het in zo´n geval mogelijk om ook deze honden hun zelfvertrouwen terug te geven en ze te helpen om weer subtiel te gaan communiceren.
Lang geleden, toen Čapek nog niet zo heel lang bij mij woonde, kwamen wij tijdens een wandeling een hond tegen die zich steeds aan Čapek opdrong. Het was in de duinen en er was geen bijbehorend mens te bekennen. Čapek liet wel 30 keer blijken dat hij geen toenadering wilde en liep steeds weer weg. Helaas liep de hond elke keer achter hem aan. Mij lukte het ook niet om de opdringerige hond af te schudden en uiteindelijk viel Čapek naar hem uit. Toen er eindelijk een mevrouw aan de horizon verscheen moest ik haar nog manen om een beetje op te schieten om beide honden uit elkaar te houden. Ze begreep er niets van. Haar hond was toch zo lief? Ja, lief was hij wel, maar hij respecteerde geen nee van Čapek die zich daardoor genoodzaakt voelde, korte metten met zijn belager te maken.
Toen wij op zoek gingen naar een vriendin voor Čapek moest het een gesteriliseerd meisje zijn. Ik ben geen fan van castreren omdat het een enorme ingreep in het hormoonsysteem is. Natuurlijk zijn er goede redenen om het wel te doen, maar wat mij betreft moet het geen standaard procedure zijn. Čapek is een complete reu en dat moet zo blijven. Een ongesteriliseerd teefje er bij zou veel stress bij hem opleveren en ik zou de ingreep niet willen laten uitvoeren omwille van Čapek. Het moest dus een meisje worden waarbij de ingreep a
UPDATE nu met volledige tekst
Afreageren
Vandaag waren Čapek en Alenka voor het eerst mee naar ons nieuwe huis. Op deze dag deden we geen klussen en er kwamen geen werklui langs. Op deze dag was alles erop gericht dat Čapek en Alenka een goed indruk zouden krijgen van ons gezamenlijke nieuwe huis.
Bij het huis aangekomen lieten we ze eerst de tuin onderzoeken. Zoals ik al verwachtte was Čapek meteen content. Hij bekeek de schuren en trok een sprintje toen hij ontdekte dat er wel heel veel ruimte is. Alenka bleef aangelijnd omdat zij begeleiding nodig heeft in dit soort situaties. Ze beschikt nog niet over voldoende vaardigheden om een nieuwe omgeving in haar eentje aan te kunnen. Ook zij liep eerst alle schuren in en vervolgens ging ze checken of er gaten in het hek zaten. In nieuwe situaties wil zij weten waar de vluchtwegen zijn. Gaten zijn er niet, dat hebben wij van tevoren goed nagekeken. Wel vond Alenka een stapel stenen waar ze op zou kunnen klimmen om vervolgens via de komposthoop het perceel van de buren te bereiken. Die stenen verplaatsen is dus ons klusje voor de volgende keer.
Čapek wilde graag naar binnen om te zien wat daar viel te beleven. Alenka wilde in eerste instantie niet naar binnen. Eenmaal binnen in een onbekend pand, weet je tenslotte maar nooit of je weer naar buiten kunt. ´You can check in any time you like, but you can never leave´ lijkt zij te denken. Dat Alenka ondanks de regen buiten bleef, was wat onrustig voor Čapek. Hij kwam steeds buiten kijken waar wij bleven. Čapek kan een nieuwe situatie veel beter aan dan Alenka, maar dat neemt niet weg dat het voor hem ook spannend was.
Alenka kreeg alle tijd om zelf te beslissen of ze naar binnen wilde gaan. Toen zij eenmaal de eerste stap door de deur durfde te maken, durfde ze ook verder naar binnen te gaan. Ze liep in sneltreinvaart door het hele huis. Op de begane grond stond een raam open dat ik snel sloot alvorens haar los te laten. Dit was een spannende situatie voor haar