03/10/2023
ANTIBIOTIC RESISTANCE: Ang mas malalang sakit
Felix Barrios
Ang resistensya sa mga antibiotics ay isang seryosong alalahanin hindi lamang para sa mga kalapati, kundi para sa lahat ng mga nilalang, kasama na ang mga tao. Alamin kung paano ito umuusbong at bakit ito isang problema:
1. Paano Sumusulpot ang Antibiotic Resistance o Resistensya sa Antibiotics:
Kapag ginagamit ang antibiotics, pinapatay nito ang mga bakterya na madaling maapektuhan nito, iniwan nito ang mas malalakas o mga bakteryang resistant. May mga genetic na katangian ang mga natirang ito na nagbibigay ng pagkakaimmune sa epekto ng antibiotics. Kapag sila'y nagparami, ipinapasa nila ang mga katangiang ito sa kanilang mga lahi, na lumilikha ng bagong henerasyon ng mga bakteryang resistante o lumalaban sa partikular na antibiotic.
2. Labis at Mali ang Paggamit:
Kapag sobra-sobra o mali ang paggamit ng antibiotics (halimbawa, hindi tinapos ang tamang dosis), ito ay nagbibigay ng matinding presyon sa mga bakterya. Ibig sabihin, ang mga resistante sa antibiotic na bacteria ang mangingibabaw, na magdudulot ng mas malakas at mas resistante pang populasyon.
3. Pagkalat ng Resistensya o Transmission of Resistance:
Ang mga bakteryang resistante ay maaaring mailipat mula sa kalapati papunta sa ibang mga hayop, sa kanilang kapaligiran, o maging sa mga tao na nag-aalaga sa kanila. Maaring mangyari ito sa pamamagitan ng diretsong pagkakadikit, sa pamamagitan ng mga bagay na may halong bakterya, o kahit na sa pamamagitan ng hangin.
4. Paglipat ng Resistensya sa Iba't Ibang Uri bg hayop o Cross-Species Transmission
Maaaring kumalat ang mga bakteryang resistante mula sa mga kalapati patungo sa iba't ibang hayop o pati na rin sa mga tao. Maaring mangyari ito sa pamamagitan ng mga pag-uugnayan ng mga hayop sa kalikasan, sa mga bagay na nagkakasalamuha sa kanila, o sa pamamagitan mismo ng pagkain.
5. Limitadong mga Pagpipilian sa Gamot:
Sa pag-unlad ng resistensya, mas lumiliit ang bilang ng mga epektibong antibiotics. Ibig sabihin, kapag nagkakasakit ang isang kalapati o anumang hayop, maaaring magkaroon ng mas kaunting pagpipilian na maaaring gamitin upang gamutin sila nang epektibo.
6. Mga Alalahanin sa Kalusugan ng Tao:
Ang resistensya sa antibiotics ay isang malaking isyu rin sa medisina ng tao. Kapag naging resistante na ang mga bakterya sa mga hayop, mas pinapahirapan nito ang paggamot ng mga impeksyon sa mga tao. Ito ay dahil ang ilang mga antibiotics ay ginagamit sa parehong medisina para sa hayop at tao.
7. Pandaigdigang Epekto:
Ang pagkalat ng resistensya sa antibiotics ay isang pang-mundong alalahanin. Ang mga resistante na bakterya ay maaaring maglakbay mula sa ibang bansa sa pamamagitan ng kalakalan, paglalakbay, at migrasyon ng mga tao at mga hayop.
8. Paglaban sa Resistensya:
Upang malutas ang problemang ito, mahalaga ang responsableng paggamit ng antibiotics. Ito ay nangangahulugang ginagamit natin ang mga ito lamang kapag kailangan, sinusundan ang mga gabay sa dosis, at tinatapos ang buong kurso ng paggamot. Bukod dito, ang magandang kalinisan, pagbabakuna, at paggamit ng iba't ibang paraan para sa pag-iwas sa sakit ay makakatulong upang bawasan ang pangangailangan sa antibiotics.
Tandaan, ang resistensya sa antibiotics ay isang usapin ng buong komunidad. Mahalaga para sa mga nag-aalaga ng kalapati, mga beterinaryo, at mga propesyonal sa pangangalagang pangkalusugan na magtulungan upang mapanatili ang epektibidad ng mahalagang mga gamot na ito para sa kalusugan ng mga hayop at ng mga tao.
Para sa Karagdagang Pagsusuri o impormasyon:
1. World Health Organization (WHO) - Antimicrobial Resistance
2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) - Antibiotic / Antimicrobial Resistance
3. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) - Antimicrobial resistance
4. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) - Antimicrobial resistance
5. World Organisation for Animal Health (OIE) - Antimicrobial Resistance
6. American Veterinary Medical Association (AVMA) - Antibiotic Use in Animals
7. The Lancet - Antimicrobial resistance: a global public health challenge