01/06/2020
[Con người thuần hoá mèo hay ... mèo thuần hoá con người?] 🐱
Nhiều lần mình tự hỏi tại sao chúng ta luôn có cảm giác mèo làm chủ của mình chứ không phải mình làm chủ nó? Cho tới khi đọc được bài viết này, share mọi người cùng đọc với mình nhé 🙈
▪Cre: Giang H. Nguyen chia sẻ trong Group "Lạc Vào Sở Thú (chính chủ)"
✖️
"Chó là người bạn tốt nhất của con người. Còn mèo là người bạn tốt nhất của chính nó." (Robet J. Vogel)
Thành thực mà nói, chúng ta KHÔNG THUẦN HÓA mèo. Mèo thấy thuận tiện thì ở gần chúng ta thôi, và sau đó thuần hóa chúng ta.
Mèo được cho rằng bắt đầu đồng hành với con người từ khoảng 9.000 - 12.000 năm trước đây, quá trình tìm hiểu dạm ngõ của đôi bên thì cũng phải nghìn năm. Giả thuyết được yêu thích nhất là khi con người bắt đầu ngừng di cư và hạ thổ trồng trọt, lũ chuột kéo tới, rồi lũ mèo bám theo, dần dần chúng nhận ra rằng ở gần người thì sống khỏe hơn. Lựa chọn hợp lý ở đây là ở với con người, et voilà, thuần hóa loài người luôn. Có một thí nghiệm được nhắc tới trong cuốn Lẽ Phải của Phi Lý Trí, là loài mèo là loài lý trí nhất vì chúng cóc muốn lao động gì hết chúng chọn ăn ngay tại cái bát luôn 🙂 Giả thuyết trên rất hợp lý với thí nghiệm.
Tại sao lại nói con người không thuần hóa được mèo?
- Trong số 6 tiêu chuẩn thuần hóa, thì mèo là ngoại lệ trong tiêu chuẩn cuối: tổ chức xã hội theo thứ bậc. Hầu hết các động vật được con người thuần hóa đều sống và làm việc theo cơ chế thứ bậc, tức là có một con chỉ huy (chó là ví dụ điển hình). Chúng ta chọn những động vật như vậy để thuần hóa chúng coi chúng ta trở thành con chỉ huy. Mèo thì méo có cấu trúc xã hội này.
- Chó sau khi ở cạnh con người 14.000 năm đã thay đổi khá nhiều cấu trúc gen, hình dáng, phân tách thành nhiều dòng chó khác nhau phục vụ nhiều mục đích khác nhau của con người. Dòng sói tổ tiên của chó nhà ngày nay được cho là đã tuyệt chủng. Nhưng mèo nhà thì gần như không hề thay đổi chút nào so với tổ tiên của chúng. Lai tạo giống mèo cũng chỉ thực sự phát triển từ thế kỉ 19. Và thực sự thì, chúng ta chẳng khiến mèo làm cái quái gì cho mục đích của chúng ta cả, chỉ có làm chúng đẹp hơn theo tiêu chuẩn của chúng ta, và đa dạng hơn. Dù thế, bộ gien của mèo hiện nay không khác biệt nhiều với tổ tiên chúng.
- Sau 9.000 năm, tính cách mèo độc lập như vậy. Chó thì thậm chí còn biết bắt sóng não tình mẫu tử trong con người rồi, thí nghiệm cho thấy khi chủ nhìn vào mắt chó là trong não chủ và chó đều sản sinh ra hormone kết nối yêu thương oxytocin. Nếu bạn nhìn vào mắt mèo nhà bạn sẽ chỉ nhận thấy lời phán xét 🙂
Chỉ xét về tính cách của mèo hiện tại cũng có thể thấy, việc con người "thuần hóa" được mèo là một việc rất khó tin. Cũng giống như chó, hiện tại có vài giả thuyết cho rằng chó thực ra cũng tự thuần hóa chính nó chứ chả phải vì con người và chó trải qua đau thương nên yêu nhau. Làm ơn đi tình tiết đó chỉ có trong ngôn tình thôi. Bạn thử chạy tồng ngồng ra trước mặt một con sói bị thương xem nó có xé xác bạn ra không?
Anyway, cat is god.
Ảnh: Nữ thần mèo Bastet của Ai Cập, bảo hộ phụ nữ, tính nữ, mèo, thai sản, gia đình và trẻ em.