09/02/2011
Akvaryumların kraliçesi olarak betimlenen Melek Balıkları (Pterophyllum scalare) hem bakımının diğer çiklitlere göre kolay olması hem de değişik vücut yapıları ve çeşitli renkleri olması nedeniyle çok tercih edilen bir türdür. Akvaryumlarda üretiminin de kolaylıkla gerçekleşmesi ve kısa aralıklarla çok sayıda yavru vermesi melek balıklarını hemen tüm akvaryum severin zorlanmadan satın alabilmesini sağlamaktadır.Genel yapı itibari ile uyumlu bir tür olması, çok özel su koşulları gerektirmemesi ve karma akvaryumlarda da rahatlıkla yaşatılabilmesi, melek balıklarını aranan bir balık yapmaya yeter de artar.
Melek balıkları ortalama 8-10cm gövde boyuna ulaşırlar, ancak kuyruk ve yüzgeçlerinin çok uzun olması balığın boyunu ve yüksekliğini ufak akvaryumlara sığamayacak kadar arttırmaktadır. Tül kuyruk melek balıklarının burundan kuyruk sonuna kadar uzunluğu 30cm’i bulabilir.Standart bir melek akvaryumu minimum 45cm su yüksekliğine sahip olmalıdır. Yavru iken aşırı hareketli ve meraklı olan melekler erişkin boylara geldiklerinde daha sakin ve sabit hareket ederler. Yine ilk aylarında bir arada yüzen melekler, zamanla erişkin boylara ulaştıkca yanlarından diğer melekleri kovarlar. Uygun şartlar altında melek balıklarının gelişimlerini tamamlamaları 14 ile 18 ay arasındadır.Vücut gelişimlerini tamamlamadan, 10.-12. aylarında eşleşebilir ve üreyebilirler. Erkek melek balıkları dişilere göre biraz daha büyük olurlar ve eğer varsa akvaryumdaki diğer meleklere, özellikle de diğer erkek meleklere, karşı saldırgan olabilirler.Amazon kökenli oldukları için yumuşak ve düşük pH ( 6.5-7.0 ) değerlerine sahip sularda bakılmalıdırlar. Ancak melek balıkları çok farklı su koşullarında da sağlıklı olarak yetiştirilebilmektedirler. Akvaryumlarına ilave kimyasal madde koyma şansı olmayanlar veya hassas ölçüm araçlarına sahip olmayan akvaryum severler de rahatlıkla melek balığı yetiştirebilirler. Uygun bir ortam oluşturabilmek için dikkat edilecek noktalar; akvaryumda içme suyu kullanılması, dekorasyon için kütük tercih edilmesi, akvaryum içinde mercan kırığı ve kalkerli kayaların bulundurulmaması şeklinde sıralanabilir, bu şartları sağlamak sağlıklı melek balığı sahibi olmak için yeterlidir. Bunlara ilave olarak aylık %10-20 oranında su değişimi balıkların sağlıklı gelişimlerini ve hızlı büyümelerini destekler. Akvaryum ısısı 24-28C0 arasında olacak şekilde kış aylarında ısıtıcı kullanılmalıdır. Su ısısının aniden azalması veya su değişimi sırasında eklenen suyun akvaryumda bulunandan 3 - 4C0 daha soğuk olması balıklarda mantar ve özellikle de beyaz benek gibi hastalıklarının görülmesine yol açar.
Suyun temizlenmesinde kullanılacak filtreler akvaryum boyutuna, balık sayısına ve bütçeye göre tercih edilebilir. Taşma sistemlerden sünger filtrelere kadar tüm filtreler melek balıklarının yetiştirilmesinde kullanılabilirler. Suyun havalandırması ise tanktaki bitki miktarına göre istenirse hiç yapılmayabilir. Ancak havalandırma daha berrak bir su için faydalı olacaktır. Ayrıca balıkların su yüzeyinden hava aldıkları gözlendiği zaman havalandırma yapılmalıdır. Melek balıkları uzun dikey yüzgeçlere sahiptirler, balıklara apayrı bir özellik kazandıran bu yüzgeçler güçlü akıntılar karşısında büzülüp görünümlerini büyük ölçüde yitirebilir. Genellikle bu sorun ufak akvaryumlarda güçlü akıntı yapan iç filtrelerin kullanıldığı hallerde gözlenir. Balıkların özelliklerini yitirmemeleri için akvaryumların filtre sistemleri aşırı bir akıntı oluşturmamalıdır.Filtrenin çıkışına debiyi azaltıcı araçlar takılabilir veya çıkış kısa kenar boyunca verilir.
Dekorasyon için canlı bitkiler tercih edilmelidir. Bitkili akvaryum gerek görünüm gerekse biyolojik dengenin sağlanması açısından son derece faydalıdır. Melek balıkları ile birarada yetiltirilebilecek balıklar Uyum kısmında anlatılmaktadır.
Melek balıklarına uygun bazı bitkiler: Anubias türleri, Bacopa türleri, Ceratopteris türleri, Cryptocoryne’ler, Echinodorus (Amazon) türleri, Hygrophila corymbosa (Limon,Tütün), Hygrophila difformis (Çınar), Hygrophila polysperma (Zeytin), Limnophila aquatica, Microsorum pteropus (Java Fern), Riccia fluitans, Vallisneria americana çeşitleri (Sazlar), Vesicularia dubyana (Java Yosunu)
Bu bitkiler kolay yetiştirmeleri ve piyasada rahatlıkla bulunabilmeleri nedeni ile tercih edilebiliriler. Hassas yaprakları ve kökleri bulunan bitkilere zarar vereceklerdir.
Özetle melek balığı görünüşü kadar nazlı bir balık değildir. Mutlu bir akvaryum seyri için yukarıda belirtilen asgari koşulları sağlamak bu harika balıklar için yeterli olacaktır. Su şartlarının yanısıra, akvaryumlarda bol bitkili bir ortam görsellik açısından olduğu kadar balıkların birbirlerine karşı olan tutumlarının tehlikeli boyutlara çıkmamasına yardımcı olacaktır. Diğer pek çok balık çeşidine kıyasla kendisine has özellikleri ve nispeten kolay bakımı ile melek balıklarını yetiştirmeyi tüm akvaryum severlere tavsiye ediyoruz.
