Yarım asır önce gıda sanayinin komplosunu görmüş ve neredeyse bunlara karşı tek başına mücadele etmiştir. Osman Nuri Koçtürk, 1918'de İzmir’in, Karşıyaka ilçesinde annesi Naime Hanım ve babası Sadi Bey’in ilk çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Sadi Bey’in Karşıyaka’da bostan ve zeytinlikleri vardı. Gelirleri ...üretim koşullarına göre dalgalanan orta halli bir aile idiler.. Osman Nuri Koçtürk, il
k öğrenimini Karşıyaka İlkokulu’nda ve orta öğrenimini İzmir Erkek Lisesin’de tamamladı. Yüksek öğrenimi için Ankara’yı seçen Osman Nuri Koçtürk 1943 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Hekimliği Fakültesinden askeri veteriner olarak mezun oldu. Aynı yıl İzmir’den nişanlı olduğu Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunu, Ev İdaresi ve Yemek ögretmeni Sabire Yaylalı ile evlendi. Bu evlilikten, Tahire (1945) ve Cafer (1954) iki çocuğu oldu. Nüket Akça ile yaptığı ikinci evliliğinden de Ata (1959) adında ikinci bir kız çocuğu dünyaya geldi. Osman Nuri Koçtürk –Kısa Biyografi
6 Haziran 1919, İzmir, Karşıyaka’da anne Naime ve baba Sadi Bey’ in ilk çocuğu olarak doğdu. Orta halli bir aile idiler. Üretim koşullarına göre gelirleri dalgalanırdı. İlk öğretimini Karşıyaka İlkokulu ve daha sonra orta göğretimini İzmir Erkek Lisesinde tamamladı. 1943 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Hekimliği Fakültesinden askeri veteriner olarak mezun oldu. Aynı yıl İzmir’den beri nişanlı olduğu Kız Teknik Yüksek Öğretme Okulu okulu mezunu, ev idaresi ve yemek ögretmeni Sabire Yaylalı ile evlendi. Bu evlilikten iki cocuğu oldu: Cafer ve Tahire
İlk görevi Mardin-Midyat Hudud Alayı veterinerliği oldu. 1943-46 yılları arasında Güneydoğu’da hizmet verdi. Daha sonra Ankara’da biokimya dalında doktora tezini sundu. 1949-1953 yillari arasında ordu beslenmesi konusunu incelemek üzere ABD’de, Missouri Üniversitesi Beslenme kürsüsünde calışmalarda bulundu. Ankara’ya döndükten bir sare sonra askerlikten ayrıldı ve Et ve Balık Kurumu, Milli Eğitim Bakanlığı, Tarım Bakanlığı gibi kuruluşlarda görevler aldı. Bu arada beslenme konusunda bilimsel içerikli, halka dönük çesitli yayınlar yapmaya ve konferanslar vermeye başladı. Dikkat çeken ve ”kurulu duzen”in pek de hosuna gitmeyen ilk tepkisi, ABD’nin, ilkokul çocuklarinin beslenmesini desteklemek gerekçesiyle ”yardım” adı altında Turkiye’ye damping yaptığı üretim artığı süt tozlarina karşı çıkması olmuştur. Bu süt tozları bize ”yardım” olarak yutturuluyor, ama bizler yine de bu süt tozlarının parasını ödüyorduk. Süt tozlarına ”yardım” denilmesinin nedeni, parayı Amerikan doları olarak değil de Türk lirasi olarak ödememiz ve Amerikan bankalarına değil de ABD’nin Türkiye bankalarındaki hesabına yatırmamızdı. Yani para yurt dışına çıkmıyor diye sözumona Amerikalılar bize iyilik etmiş oluyorlardı. Ama yine de parayı ödüyorduk, Amerikalı çiftçilerin üretim fazlası sütlerine. Bir de yapılan ”yardım” reklamlarıyla Amerikalılara muteşekkir olmamız bekleniyordu. Süt tozlarının kalite kontrolu falan yapılmıyordu. Çok sık olarak bunlar piyasaya düşüyor, yoğurt yapımında kullanılıyor ve tüketici bunlara para ödüyor ve aldatılıyordu. Üstelik bizim süt tozuna ihtiyacımız yoktu, bu tozlar bizim sütçülüğümüzü baltalıyordu. Osman Koçtürk bunları her yerde yazdı-çizdi-anlattı ve süt tozlarının itibarı iki paralık oldu.
İkinci tepki, soya ürünlerine geldi. 1960 başlarında ABD soya fasulyesi üretiminde dünya birincisi olmuştu ve soya ürünlerine pazar açmak kaygısındaydı. Soya fasulyesi çok yönlü ve besleyici bir üründür, iyi kaliteli nebati protein, yağ ve posa verir, ayrıca toprağı besler. Amerikalılar Turkiye’ye çok ck ucuza soya yağı satmaya basladılar. Yağın ucuz olması yine ”yardım” sayılıyordu. Bizim margarin endustrisi de bu yağı alıp margarin yapmaya başladı.. Bu yıllarda, margarin, tereyağı gibi katı yağların damar sertliği yaptığı da yeni yeni keşfedilmeye başlanmıştı.. Osman Koçtürk bu ilişkiye dikkat çekerek, soya yağına karşı kampanya başalttı. Biz, damar sertliği yapmayan, mis gibi ve zeytinyağı üreten bir memlekette, kendi üretimimizin kıymetini bilecek yerde, soya yağıyla yapılmış margarinlerle beslenmeye baslamıştık ve de kalp hastalıkları da artmaya başlamıştı. Bu yüzden. zeytinciliğimiz de margarinlerin rekabeti karşısında geriliyordu.
Üçüncü tepki, ışınlanmış Sonora buğdayına karşı idi. 1960’larin ortalarına doğru, ABD’nin başını çektiği bir ”Yeşil Devrim” projesi vardı. Buna göre çesitli hastalıklara karşı dayanıklı tohumlar, bunlara en uygun gübreler vesaire birer ”paket” şeklinde gelişmekte olan ülke üreticilerine verilecek, geleneksel tohumlar yerine yoğun eğitim desteğinde bu örnek tohumlar ekilecek ve böylece bütün dünya yeni ve yeşil bir üretim tarzına geçecekti. Elbette, bütün örnek tohumlar ve ideal gübreler Amerika’dan satın alınacaktı. En örnek tohum da Meksika’nin Sonora bölgesinde geliştirilen bir cins buğdaydı.. Bu tohum yüksek verim veriyordu ama hastalıklara karşı ışınlanmıştı. Bir deneme olarak bu buğday Ganeydoğu Anadolu’da bir yere ekilecekti. (O sıralarda her memleket ışınlanmış tohumlara izin vermiyordu. Şimdilerde bitkilerin ışınlandırılması tamamen yasaklanmış durumda.) Osman Koçtürk, yazıları ve uyandırdığı kamuoyu sayesinde bu projenin tamamen durdurulmasını sağlamıştır. Osman Koçtürk, yukarıdaki üç somut örnek dışında, Turkiye insanlarının yeterli beslenemesinin temellerindeki sosyo-ekonomik süreçler üzerinde çok geniş inceleme ve eğitim faaliyetlerinde bulundu. Çesitli devlet memuriyetlerinde ve ünivesitedeki çalışmalarının yanı sıra, özellikle TÖS (Türkiye Öğretmenler Sendikasi) ve DİSK (Devrimci Işçi Sendikaları Kurultayı) kanalıyla, çalışan, emekçi kitlelerine erişmeyi başardı. 1970’lerde DİSK Bilim Kurulunda calışmalarını sürdürdü..
Çok sayıda gazete ve dergilerde yayınlanmış makaleleri vardır. Yirmi civarında yayamlanmış kitabi mevcuttur. Bunlar arasında en çok ilgi uyandıran üç kitabının isimleri: Gıda Emperyalizmi, Sessiz Savaş ve Açlık Korkusu’dur.
Özellikle soya yağına gösterdiği tepki, karşı tepkiler uyandırdı.. 1962 dolaylarında Amerikan Soya Birliği davetlisi olarak yaptığı bir ABD gezisinde kendisine yapılan bir takım garip ”teklif” leri geri çevirmesi ile, 1966 yılında Senatör Tunçkanat tarafında açıklanan bir CIA raporunda, Turkiye’de pasifleştirilmesi-nötrölize edilmesi gereken isimlerden birinin de Osman Koçtürk olması ve de üniversitelerimizden hic birinde kendisine profesörluk ünvanı verilmeyişi arasında bazi ilişkiler olup olmadığı sorgulanmaya değer olgulardır.
12 Eylul darbesinden sonra bir süre gözaltında tutuldu. Daha sonra içe dönük bir hayat yaşamayı tercih etti. 4 Nisan 1994 tarihinde vefat etti. Ankara’da Karşıyaka kabristanında dinleniyor. Osman Koçtürk, Türkiye’de beslenme sorunlarını ilk ele alan ve insanın insan tarafından sömürülmesinin biyolojik yönlerini açımlamaya ve anlatmaya çalışan, memleketimizin yetiştirdiği ilk beslenme uzmanımızdır.
