شهرخوب ساختنی است نه یافتنی
04/04/2022
بلخ پس از پیدایش اسلام
نخستین بار نیرو های عرب به فرماندهی احنف بن قیس به بلخ راه یافتند و از آن به بعد بلخ جزئی از قلمرو اسلامی شد. در عهد اسلامی نیز بلخ جایگاه تاریخی خود را حفظ کرد و دانشمندان ، نوسیندگان ، شاعران و عارفان به شماری را تقدیم جهان بشریت نمود. در دوره امویان (660 میلادی – 749 میلادی) شورشهایی در برابر دولت اموی در بلخ روی داد که هر بار با لشکر کشی عربها فرونشانده می شد. یک تن از قهرمانان ملی بلخ در این دوره ابو مسلم خراسانی است که در شهر سرپل کنونی از مضافات بلخ آن روز در یک خانوادۀ تاجیک زاده شده بود. او در آوان جوانی برای برچیدن بساط ظلم عربها یااموی به مبارزه آغاز کرد و بالاخره بلخ و شهر های دیگر خراسان را یکی پی دیگری آزاد ساخت و سر انجام دمشق مرکز امویان را به تصرف در آورد و به تاریخ 28 نوامبر 749 امویان را سقوط داد و خانوادۀ عباسیان را به خلافت بر ناشد و خود والی خراسان شد. در دوره عباسیان خانوادۀ فرهنگ پرور برمکیان بلخی در دستگاه خلافت اسلامی نفوذ زیادی پیداکردند. این خانوادۀ در گسترش دانشهای انسانی و فرهنگ بومی خراسانی و هم خانواۀ برمکیان بلخی را با دسیسه ازبین بردند.
در سال 822 میلادی طاهر پوشنگی در هرات استقلال خراسان را اعلام کرد و از دورۀ طاهریان تا دورۀ سامانیان در بلخ فرمانروایان محلی یی بنام "آل داود" حکومت می کردند. شهر بلخ در سال 899 میلادی جزء قلمرو سامانیان شد.
سامانیان هم از مردم تاجیک بلخ بودند که در دورۀ حکومت خود بخارا را پایتخت خود انتخاب کردند. در زمان سامانیان بلخ از نگاه فرهنگی خیلی ترقی کرد و شاعران و نویسندگان و دانشمندان زیادی در آن به ظهور رسیدند که ابو شکور بلخی،رابعه بلخی، شهید بلخی، ابن سینای بلخی از آن جمله اند. بلخ در این دوره شهری بود با هفت دروازه و یکی از گذرگاههای کاروان های تجارتی شرق و غرب محسوب می شد.
بلخ از اوایل سدۀ11 تا آخر دهۀ 6 سدۀ مذکور جزء دولت غزنوی و از سال 1059 تا 1221 میلادی جزء دولت های سلجوقیان ، غوریان و خوارزمشاهیان بوده است. در دورۀ سلجوقیان در سال 1153 میلادی حادثۀ معروف حملۀ غزها در بلخ روی داده است که شهر بلخ در اثر آن به ویرانه مبدل شد. مولانا جلال الدین محمد بلخی در زمان خوارزمشاهیان در سال 1207 میلادی در دهکده یی که امروز به نام پدرش بهاوالدین ولد یاد میشود در حومه یی شرقی شهر بلخ زاده شد و بعد در خورد سالی همراه با خانوادۀ خود از این جا به قونیه مهاجرت کرد..
