22/02/2022
Neem even de tijd om dit stuk te lezen!
Je hond heeft wellicht vrienden nodig, maar geen willekeurige interacties
Je weet waarschijnlijk wel dat honden sociale dieren zijn. Voor honden is sociale betrokkenheid een buitengewoon krachtige motivator, die vaak voorrang zal krijgen op eten en slapen. Het voordeel van sociaal gedrag voor honden wordt goed ondersteund door onderzoek; het onderling spelen van honden is geïndiceerd om de motorische ontwikkeling en sociale ontwikkeling te ondersteunen en lijkt hen gelukkig te maken (Sommerville et al., 2017). We weten ook dat honden die op jongere leeftijd zijn geïsoleerd van de moeder en broers en zussen, meer sociale tekortkomingen vertonen, en evenzo lopen pups die te vroeg bij hun moeder worden weggehaald een groter risico op gedragsproblemen in de toekomst (Dietz et al., 2018).
Kijkend naar deze voordelen zou je kunnen veronderstellen dat we moeten streven naar zoveel mogelijk sociale interacties. Helaas, zo eenvoudig is het niet. Wat namelijk ook is vastgesteld, is dat bezoeken van een hondenspeelveld bij de meeste honden resulteerde in een verhoging van het stresshormoon cortisol (Carrier et al., 2014). Met name honden die een gebogen of lage houding vertoonden terwijl ze op het hondenspeelveld waren hadden meer kans op verhoogde cortisolspiegels (Carrier et al., 2014). Nog meer te denken geeft dat 98% van de onderzochte honden minstens één stress-gerelateerd gedrag vertoonde op het hondenspeelveld...
Dit is niet zulk goed nieuws, want het geeft aan dat veel honden het niet steeds naar hun zin hebben op het losloopveld. Dat doet afbreuk aan het eigenlijke doel van het daar naartoe gaan. Het betekent ook dat telkens weer interactie hebben met onbekende honden eigenlijk een behoorlijk stressvolle ervaring is. Hoewel het jezelf kunnen redden in een lastiger sociale situatie een belangrijke vaardigheid is, kunnen we dit niet als pleziertijd of als verrijking beschouwen. Verhoogde cortisolspiegels zijn o.a. geassocieerd met een toename van de amygdala-activiteit (het angstcentrum in de hersenen), wat betekent dat honden ook reactiever kunnen zijn terwijl de cortisolspiegels terugkeren naar de basislijn (van Stegeren et al., 2007).
Wat is normale sociale interactie voor de hond?
Als we kijken naar studies van vrij rondlopende honden (o.a. straat- en zwerfhonden), kunnen we zien dat honden vaak in sociale groepen leven die hulpbronnen en territorium delen (Font, 1987), soms sociaal foerageren (Majumder et al., 2013), en er vaak voor kiezen om in elkaars nabijheid te slapen (Bódizs et al., 2020). Honden buiten deze sociale groepen hebben de neiging elkaar te mijden, en wanneer ze toch met elkaar omgaan, zijn deze interacties gewoonlijk agonistisch *) (Pal, 1998).
Dit betekent dat hoewel honden genieten van sociale interactie, dit vooral sociale interactie binnen hun eigen sociale groep betreft. Het kan gaan om spelen, maar ook om rustigere activiteiten zoals foerageren en slapen. Er is weinig bewijs voor enig voordeel van sociale interactie met onbekende honden, en het kan stressvol voor hen zijn. Immers, ze zijn geëvolueerd om te verwachten dat interacties met onbekende honden agonistisch zijn...
Dit roept vragen op over het soort sociale interactie dat we onze honden bieden. Als we vanuit een evolutionair perspectief aan de sociale behoeften van onze honden willen voldoen, moeten we nadenken over hoe we regelmatige vriendschappen voor honden kunnen organiseren om hen in staat te stellen sociale groepen te vormen. Dit kan zijn in de vorm van meerdere honden in hetzelfde huishouden, of een hond uit een ander huishouden die jouw hond regelmatig ziet.
Ook de inhoud van de samen doorgebrachte tijd is belangrijk. Sociale tijd moet niet alleen gebaseerd zijn op spelen, maar ook op sociaal slapen, foerageren, verzorgen en verkennen. Dit is allemaal moeilijk te bereiken met onbekende honden die je tijdens wandelingen tegenkomt. Het hebben van een vaste vriend betekent echter dat honden tijd kunnen besteden aan het delen van een territorium en het samen verkennen van nieuwe locaties
We weten verder dat sociale tijd met vaste metgezellen een groot effect kan hebben op het verbeteren van het zelfvertrouwen van honden. Cimarelli et al. (2021) ontdekten dat honden met sterkere banden meer zelfvertrouwen hadden wanneer ze werden geconfronteerd met stressoren; dit staat bekend als sociale buffering. Dit effect werd gevonden bij honden die in stabiele sociale groepen zaten, wat onderstreept dat de kwaliteit van relaties de sleutel is tot het sociale buffereffect.
Onthoud tot slot dat dit niet voor alle honden geldt. Sommige honden zijn niet sociaal. Dit kan te wijten zijn aan slechte ervaringen in het verleden, aan een gebrek aan socialisatiemogelijkheden of gewoon aan voorkeur. Het is prima voor honden om ervoor te kiezen om niet sociaal te willen zijn; er zijn tal van andere geweldige manieren om het leven van je hond te verrijken!
Maar als je een sociale hond hebt, zorg er dan voor dat ze een vaste metgezel hebben. Lokale Facebook-groepen kunnen een geweldige plek zijn om te beginnen. Interacties moeten op de juiste manier worden opgezet en de lichaamstaal moet in de gaten worden gehouden om ervoor te zorgen dat de honden veilig zijn en plezier hebben (een hondentrainer kan hierbij helpen). Heb je eenmaal een vriend voor je hond gevonden, zorg er dan voor dat je er mee doorgaat, want de voordelen op de lange termijn zijn ongelooflijk!
Daniel Shaw CDBC
19-02-2022
*) Agonistisch gedrag (…) is het gedrag dat een dier vertoont wanneer het niet zeker weet wat het moet doen, dus een mengeling van vlucht- en aanvalsgedrag. Dit leidt vaak tot conflictgedrag, waarbij het dier overspronggedrag (…) of omgericht gedrag (...) vertoont. - Wikipedia
Referenties:
- Bódizs, R., Kis, A., Gácsi, M., & Topál, J. (2020). Sleep in the dog: comparative, behavioral and translational relevance. Current Opinion in Behavioral Sciences, 33, 25-33.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352154619301378
- Carrier, L. O., Cyr, A., Anderson, R. E., & Walsh, C. J. (2013). Exploring the dog park: Relationships between social behaviours, personality and cortisol in companion dogs. Applied Animal Behaviour Science, 146(1-4), 96-106.
- Cimarelli, G., Marshall-Pescini, S., Range, F., Berghänel, A., & Virányi, Z. (2021). Relationship quality affects social stress buffering in dogs and wolves. Animal Behaviour, 178, 127-140.
https://www.researchgate.net/publication/353119105_Relationship_quality_affects_social_stress_buffering_in_dogs_and_wolves
- Dietz, L., Arnold, A. M. K., Goerlich-Jansson, V. C., & Vinke, C. M. (2018). The importance of early life experiences for the development of behavioural disorders in domestic dogs. Behaviour, 155(2-3), 83-114.
https://swinnercircle.co.uk/wp-content/uploads/2020/03/Research-article-The-importance-of-early-life-experiences-for-the-development-of-behavioural-disorders-Dietzetal.-2018.pdf
- Majumder, S. S., Chatterjee, A., & Bhadra, A. (2014). A dog's day with humans–time activity budget of free-ranging dogs in India. Current Science, 874-878.
https://www.researchgate.net/publication/261302830_A_dog's_day_with_humans_-_time_activity_budget_of_free-ranging_dogs_in_India
- Pal, S. K., Ghosh, B., & Roy, S. (1998). Agonistic behaviour of free-ranging dogs (Canis familiaris) in relation to season, s*x and age. Applied Animal Behaviour Science, 59(4), 331-348.
- Sommerville, R., O’Connor, E. A., & Asher, L. (2017). Why do dogs play? Function and welfare implications of play in the domestic dog. Applied animal behaviour science, 197, 1-8.
- van Stegeren, A. H., Wolf, O. T., Everaerd, W., Scheltens, P., Barkhof, F., & Rombouts, S. A. (2007). Endogenous cortisol level interacts with noradrenergic activation in the human amygdala. Neurobiology of learning and memory, 87(1), 57-66.
Oorspronkelijke tekst:
https://animalbehaviourkent.co.uk/our-blog/f/your-dog-may-need-friends-but-not-random-interactions?fbclid=IwAR0QKoBVIAFtQoRyWE669j_Bjpw033-_xDBYvgD6R1JMXQpvki3AqD7bfUM
Met dank aan Marleen .
Geschreven door Alfred ballast.
You probably know that dogs are social animals. For dogs, social engagement is an extremely powerful motivator and will often be prioritised over food and sleep. The benefit of social behaviour for dogs is well supported...
