27/06/2024
Door de hoge luchtvochtigheid ligt de hitte-index vandaag om 10 uur al boven de 150!!
𝓦𝓪𝓷𝓷𝓮𝓮𝓻 𝓲𝓼 𝓱𝓮𝓽 𝓽𝓮 𝔀𝓪𝓻𝓶 𝓿𝓸𝓸𝓻 𝓶𝓲𝓳𝓷 𝓹𝓪𝓪𝓻𝓭?
- Wist je dat bij temperaturen boven de 20’C bij hoge luchtvochtigheid al hittestress/hittebevangenheid kan optreden als je met je paard werkt?
- Dat dat spierschade, koliek, nierfalen tot gevolg kan hebben en soms zelfs fataal is?
- Dat een mens tot 10x meer kan hebben qua temperatuur en luchtvochtigheid?
Onlangs wordt ik vaker gebeld voor paarden die plotsklaps stijf zijn, niet willen bewegen, “niet zichzelf zijn” zonder voorgeschiedenis.
Bij uitvragen blijkt dit vaak ná een grote inspanning geweest te zijn( wedstrijd, strandrit midden op de dag, eerste crosstraining einde van de middag om maar een paar voorbeelden te noemen).
De datum is dan bekend en maar al te vaak blijkt achteraf dat het paard te kampen heeft met de nadelige gevolgen van oververhitting.
Deze “zonnesteek” of hittebevangenheid kan bij ongunstige omstandigheden al optreden na 17 minuten gemiddelde arbeid. De doorbloeding van spieren en organen verminderd dan al.
𝓗𝓸𝓰𝓮𝓻 𝓻𝓲𝓼𝓲𝓬𝓸
Zeer jonge paarden, oudere paarden, te dikke paarden en paarden met onderliggend lijden raken sneller hittebevangen.
Daarnaast spelen conditie, ras, hydratatie maar ook acclimatisatie een rol en niet te vergeten: stress
𝓣𝓱𝓮𝓻𝓶𝓸𝓻𝓮𝓰𝓾𝓵𝓪𝓽𝓲𝓮 𝓫𝓲𝓳 𝔀𝓪𝓻𝓶𝓽𝓮
Een paardenlichaam reguleert zijn temperatuur dmv zweten (70%) en het uitademen van de warmte (30%). Tijdens de arbeid op warme dagen kan een paard wel 7,5 tot 15 liter zweten per uur.
Naast veel vocht verliest het paard daarbij ook veel electrolyten. Het vervelende daarvan is dat bij een groot tekort aan electrolyten de dorstprikkel verminderd terwijl drinken dan juist heel belangrijk is. Bij hoge luchtvochtigheid verdampt het zweet niet goed waardoor het haar verkoelende werk niet kan doen.
𝓜𝓮𝓽𝓮𝓷 𝓲𝓼 𝔀𝓮𝓽𝓮𝓷!!
Hittestress met nadelige gevolgen ontstaat wanneer de temperatuur van het paard naar 40,5 stijgt. Bij 41’C is de temperatuur in de spier al 43’C en vindt onomkeerbare schade plaats. Als deze situatie duurt kunnen ook koliek, nierfalen, en te lage bloeddruk ontstaan. In ernstige gevallen leidt multi-orgaanfalen tot de dood.
𝓗𝓲𝓽𝓽𝓮-𝓲𝓷𝓭𝓮𝔁
Als tool voor het bepalen van de omstandigheden is er de zg. Hitte-indexDeze bestaat uit de temperatuur in Fahrenheit plus de relatieve luchtvochtigheid.
Vandaag bijvoorbeeld: 23’C = 74 F + 42(%) luchtvochtigheid = 116 hitteindex.
Als stelregel wordt genomen dat bij een hitte-index van < 130 nooit een probleem ontstaat.
wordt het al een stuk lastiger voor het paard om zijn temperatuur goed te houden. Richting de 150 is het zeker aan te raden aanpassingen te doen.
> 150: oppassen geblazen!! De mogelijkheden voor het paard om zich op temperatuur te houden worden ernstig beperkt en oververhitting is een reëel gevaar bij inspanning.
𝓢𝔂𝓶𝓹𝓽𝓸𝓶𝓮𝓷 𝓫𝓲𝓳 𝓱𝓲𝓽𝓽𝓮𝓫𝓮𝓿𝓪𝓷𝓰𝓮𝓷𝓱𝓮𝓲𝓭
- extreem ademhalen( pompen/ neusvleugelen/snel) zonder afname
- excessief zweten zonder afname
- hoge hartslag
- uitdroging( de huid “tent”)
- niet willen drinken/ eten
- vermoeid en/of “ teneergeslagenheid”.
𝓦𝓪𝓽 𝓴𝓪𝓷 𝓳𝓮 𝓭𝓸𝓮𝓷?
- Bedenk vantevoren hoe omstandigheden ( hitte-index) zijn en pas de mate van inspanning daarop aan.
Een trailerrit bij hoge temperatuur kan al een probleem zijn. Een wedstrijdterrein met weinig schaduw, heet zand als ondergrond, geen koelmogelijkheden..etc etc. Bereid je voor en kies bewust.
𝓐𝓵𝓼 𝓳𝓲𝓳 𝓱𝓮𝓽 𝔀𝓪𝓻𝓶 𝓱𝓮𝓫𝓽 𝓻𝓮𝓪𝓵𝓲𝓼𝓮𝓮𝓻 𝓳𝓮 𝓭𝓪𝓽 𝓳𝓮 𝓹𝓪𝓪𝓻𝓭 𝓪𝓵 𝓿𝓮𝓮𝓵 𝓶𝓮𝓮𝓻 𝓵𝓪𝓼𝓽 𝓱𝓮𝓮𝓯𝓽
- Meet de temperatuur van je paard; bij 40,5 direct gaan koelen met water. Indien geen verbetering na 20 minuten de veearts bellen!
- zorg voor water en evt. electrolyten; wen je paard aan de smaak daarvan.
𝓢𝓱𝓪𝓻𝓲𝓷𝓰 𝓲𝓼 𝓬𝓪𝓻𝓲𝓷𝓰
Bronnen:
Kang, H. et al. Heat stress in horses: a literature review. Int J Biometeorol. 2023.
Haugen, S. M. Heat Stroke. American Association of Equine Practitioners (AAEP). 2016.
Lindinger, M. I. When the Rider is Hot, the Horse is Hotter. Equine Guelph. 2010.
Martinson, K. et al. Caring for horses during hot weather. University of Minnesota Extension. 2020.
Lindinger, M. I. Sweating, dehydration and electrolyte supplementation: Challengesfortheperformancehorse. EEHNC Congress. 2008.
Mallicote, M. Understanding Anhidrosis. American Association of Equine Practitioners.
Ojima, Y. et al. Effect of Cooling Blanket on the Heat Stress of Horses in Hot and Humid Environments. Animals (Basel). 2022.
Cymbaluk, N. F. & Christison, G. L. Environmental Effects on Thermoregulation and Nutrition of Horses. Vet Clin North Am Equine Pract. 1990.
Maughan, R. J. & Lindinger, M. I. Preparing for and competing in the heat: the human perspective. Equine Vet J Suppl. 1995.
Hintz, H. Digestive Physiology of the Horse. Journal of the South African Vet Soc. 1975.
MacKay, R. J. et al. A review of anhidrosis in horses. Equine Vet Educ. 2015.
Ralston, S. L. Nutritional Requirements of Horses and Other Equids. Merck Vet Manual. 2022. Accessed May 24, 2022.
Pritchard, J.C. et al. Validity of indicators of dehydration in working horses: A longitudinal study of changes in skin tent duration, mucous membrane dryness and drinking behaviour. Equine Vet J. 2010.
Marlin, D. J. et al. Post exercise changes in compartmental body temperature accompanying intermittent cold water cooling in the hyperthermichorse. Equine Vet J. 1998.
Kang, H. et al. The Use of Percutaneous Thermal Sensing Microchips to Measure Body Temperature in Horses during and after Exercise Using Three Different Cool-Down Methods. Animals. 2022.
Takahashi, Y. et al. A Comparison of Five Cooling Methods in Hot and Humid Environments in Thoroughbred Horses. J Equine Vet Sci. 2020.
Lester, G. D. et al. Systemic, Renal and Colonic Effects of Intravenous and Enteral Rehydration in Horses. J Vet Intern Med. 2013.
Turner, J. L. & Barraza, S. Help Your Horse Handle Heat Stress. New Mexico State University, Cooperative Extension Service. 2017.
Morgan, K. et al. The effect of coat clipping on thermoregulation during intense exercise in trotters. Equine Vet J Suppl. 2002.
Geor, R.J. and McCutcheon, L.J. Thermoregulatory Adaptations Associated with Training and Heat Acclimation. Vet Clin North Am Equine Pract. 1998.
Stal Stónas is een IJslanderbedrijf gericht op het geven van rijlessen op basis van degelijke paard
