26/07/2024
Hond vals? Agressief? Of gewoon grenzen aangeven?
• Die hond is agressief
• Die hond heeft al eens een hond ‘gepakt’
• Die hond heeft al eens iemand gebeten
Allemaal uitspraken die u vast al eens heeft gehoord in uw omgeving over een hond.
Maar ligt het altijd aan die hond? Wat is een agressieve hond?
Kent u het achterliggende verhaal van een gebeurtenis waar u over praat of hoort? Ként u de hond?
Er komen bij ons op de training wel mensen die komen om een probleem op te lossen. Hun hond heeft al een paar keer andere honden gebeten en dan gaan we zoeken naar de oorzaak.
We luisteren naar hoe het ging, we kijken hoe de hond reageert op andere honden.
Doorgaans is het enigste wat er mis is, dat andere honden en hun baasjes de signalen die deze hond vooraf aangeeft negeren of niet zien. Vaak wordt er gezegd dat hún hond niets deed en dat de andere hond ‘zomaar uit het niets’ beet. Hún hond wilde ‘alleen maar spelen’. Zelfs als de eigenaar aangeeft dat haar hond dat niet wil, denken veel baasjes dat omdat hun hond zogenaamd niets doet, de ander dan wel mee wil spelen. Maar een hond die ondanks signalen dat het ongewenst is, zich toch opdringt aan een andere hond, doet dus weldegelijk iets! Iets wat NIET gewenst is, ongewenst gedrag dus.
Het schijnt nog steeds moeilijk te zijn om onderscheid te maken tussen een echte agressieve hond of een incident door omstandigheden. Ik ben van mening dat de honden tegenwoordig veel te vrij worden gelaten. En wanneer de hond een andere hond lastig valt, en gebeten wordt, is in de ogen van veel mensen de bijtende hond de schuldige. Terwijl de opdringerige hond seintjes negeerde en brutaal doorging, tot de ander het zat was en corrigeerde.
Men vergeet vaak dat een hond ook een karakter heeft. En er bij honden onderling ook gewoon beleefdheids- en omgangsvormen zijn. Dat ook honden een persoonlijke zone hebben, net zoals mensen in de wachtkamer, als het even kan, het liefst een stoel overslaan om niet naast iemand te zitten. Je wilt als mens ook niet dat iedere onbekende die jou passeert, je om de nek valt in een intieme begroeting.
Een hond die blaffend afstormt op een andere hond, kan ervaren worden als bedreiging. Zeker als de hond slechte ervaringen heeft en/of angstig is. Honden benaderen elkaar van naturen niet recht voor uit, maar in een boog en snuffelen dan even onder de staart om kennis te maken. Daarna kan een hond besluiten om door te lopen, te gaan spelen, of wanneer de ander te opdringerig wordt, even in te grijpen. Dan kunnen ze even bekvechten, waarna ze verder lopen. Dit is geen agressie, maar grenzen aangeven. “Tot zover, niet verder”
Ook als men denkt, ‘mijn hond wil alleen maar spelen’, misschien wil die andere hond dat niet en het is in de hondenwereld ook erg onbeleefd om zomaar tegen of bovenop andere honden te springen.
Pups die in een roedel opgroeien, leren die beleefdheidsvormen van de oudere roedelgenoten.
Maar pups groeien doorgaans op zonder meerdere volwassen honden om hun heen. De hond is toch degene die een pup zijn moedertaal, de hondentaal, kan bij brengen. Als de pup niet of onvoldoende eigen taal leert en van zijn baasje vooral gestimuleerd wordt om naar andere honden toe te gaan, zonder een eigenaar te vragen of het kan! Dan kan er tussen honden een spraakverwarring ontstaan.
Dan kun je bijvoorbeeld op de hondencursus mooi leren wat je tijdens het spelen nog wel en wat niet moet toelaten. Een hond die steeds een andere hond bespringt of omver loopt en de ander voelt zich daar onzeker bij en kruipt weg, dan is het zaak de opdringerige hond terug te roepen en even uit het spel te halen. Soms is er in de groep een hond die de rol van mediator aan neemt. Deze jaagt dan steeds op 1 hond, degene die steeds andere na zit en bespringt of komt er tussen als het spel te druk is. Die rol moet je als baas aannemen als er geen honden mediator is.
Wat is spelen?
Spelen is op een ontspannen manier de andere hond aftasten. Hoe snel is die? Hoe sterk? Hoeveel uithoudingsvermogen? Hoeveel incasseringsvermogen, wat kan ik nog wel maken en wat niet etc. Op die manier hoeven ze niet te vechten om uit te maken wie er de belangrijkste is.
Spelen is dan ook gewoon een vorm van ‘strijd’, alleen gaat het doorgaans wat gemoedelijker.
Spelen ziet er altijd onschuldig uit en kan ook gewoon ontspannen ravotten zijn onder honden die elkaar kennen. Maar als de energie of spanning oploopt, kan spel ook snel omslaan naar agressie en loopt het uit op vechten. Op tijd de spanning en energie in het spel stoppen, kan vechten voorkomen.
De reacties van mensen op een blaffende hond zijn ook verschillend, afhankelijk van de hond. Als het een klein hondje betreft, is de reactie; “acht, sja, een klein hondje dat stoer wil zijn” en men lacht er om. Gaat het om een grotere hond die naar mensen of honden blaft, dan moet men ineens de hond opvoeden, want hij is agressief.
Terwijl dat kleine hondje ook gewoon in staat kan zijn om te bijten.
Snel schakelen
Honden schakelen ook heel snel. Zo snuffelen ze aan elkaar, is de één het zat, geeft dat aan en er volgt een reactie van de andere hond. Even bekvechten hoort er soms gewoon bij. In situaties waarin er bijvoorbeeld 1 hond aan de lijn zit, niet weg kan, een vreemd terrein. Dat alles kan meewerken aan een escalatie van een ontmoeting tussen honden. Maar die escalatie hoeft niet eens ernstig te zijn. Het is geen gebrek aan opvoeding of agressie van de hond. Een tand die net langs de andere hond schampt kan al een kleine schade veroorzaken. Het incident is kort en snel over. Daar is dus geen sprake van een agressieve hond! De baasjes lossen als het goed is dingen onderling op.
Zo kan het ook gewoon gebeuren dat een hond enthousiast zijn balletje op gaat halen, er een andere hond territoriaal blaffend op hem af komt rennen en zijn balletje voor zijn neus weg grist. De ene hond zou misschien verbaast kijken en verder gaan, de ander besluit dat hij dit niet pikt, rent achter de ander aan geeft hem een waarschuwing. Even een stukje tand in de nek, los en weer terug.
Wanneer het hier een agressieve hond zou zijn, zou deze niet veel heel laten van de ander. Hij zou niet meer loslaten en de andere hond verscheuren.
In het eerste geval is geen spraken van blinde agressie, maar van een duidelijke grens aangeven.
Toch wordt er dan door omstanders, meestal zonder kennis van hondengedrag, die de aanleiding niet hebben gezien en/of verkeert geïnformeerd worden door de baas van de gecorrigeerde hond, die zelf ook de aanleiding niet zag, maar invult met wat hij dénkt dat er gebeurd is, rond gebazuind dat ‘die hond agressief is en zomaar achter die andere hond aan ging.’
Honden moeten in de ogen van vele mensen maar rustige, lieve wezentjes zijn, zonder karakter, die alles goed moeten vinden en alles zelf mogen bepalen. Maar in de praktijk wordt een hond gevormd door waar hij opgroeit, door opvoeding, wat hij mee maakt en karakter.
Je kunt niet altijd voorkomen dat een hond bijt, of gebeten wordt. Er zijn gewoon te veel honden, waarvan een groot deel in de opvoeding niet begrenst wordt en andere honden lastig (mogen) vallen, met uitspraken als “hij doet niets hoor, hij wil alleen maar spelen”, zonder te begrijpen waarom een ander de hond aan de lijn heeft of vraagt om de hond bij zich te houden.
Je kunt wel voorkomen dat verhalen een eigen leven gaan leiden en een akkefietje héél groot gemaakt wordt. Door ook naar de andere kant van het verhaal te vragen, of denken “ik was er niet bij, dus ik weet niet wat er gebeurde”. Maar iedereen kent de gang van een verhaaltje dat bij elke keer dat het weer verteld wordt, er nog een schepje boven op wordt gedaan. Immers, hoe meer drama hoe beter…
Als je weet wat voor hond je hebt, die soms hoog in zijn energie zit en heel snel is, probeer je altijd incidenten te voorkomen. En gaat er iets fout, dat kan immers snel met een watervlugge lompe hyperhond, dan weet je ook je verantwoording te nemen en toe te geven dat het in dit geval geen goede beslissing was van jou hond. Maar mensen die hun hond zo opdringerig alle voorbijkomende honden laten lastig vallen, moeten niet verbaast zijn als hun hond een keer afgestraft wordt door een andere hond die het even niet meer pikt.
Een hond die bijt ligt niet altijd aan (of gebrek aan) de opvoeding. Het ligt net zo goed aan de omstandigheden van dat moment. Aan gedrag van de hond die gebeten wordt. Baasjes in paniek waar een hond op reageert , een gepikeerde hond met een pittig, maar zeker niet agressief! karakter etc.
Er wordt snel geroepen dat een hond agressief is, omdat hij al een keer een hond achterna heeft gezeten, omdat hij een keer heeft gebeten. Dit is doorgaans gebrek aan kennis van hondengedrag en bevestigt maar weer hoe graag de mens oordeelt op wat men hoort of ziet zonder alle feiten te weten. Mede omdat een baas van een gebeten hond liefst zijn versie verteld, omdat hij invult wat hij niet heeft gezien. En er niet aan wil dat zijn eigen hond de uitdager/aanleiding was.
Wij mensen kunnen vragen of iemand wat afstand wil houden. En kunnen ook agressief reageren als ze lastig gevallen worden. Een hond geeft ook met lichaamstaal aan dat hij niet benaderd wil worden. Het kan dus gewoon gaan om een hond die opdringerige of irritante honden niet accepteert en soms gewoon van zich afbijt, dan gaat het dus niet om een agressieve hond die uit het niets andere honden aanvalt.
Want dat zijn een heel andere soort honden. Daar is wat mee, of wel gebrek aan opvoeding, ziek, pijn, niet gesocialiseerd etc.
Die verscheuren andere honden en laten niet los. Dat is echt een heel ander verhaal.
Er zullen best veel mensen zijn met allerlei variaties op dit soort situaties en aanvullingen of aanpassingen over wat hier verder geschreven staat.
De boodschap is, ken je de situatie/omstandigheden niet, of degene of de hond waar over gepraat wordt. Ben je niet bereid om de andere kant van een verhaal te horen? Doe je mee aan het verspreiden van verhalen over van horen zeggen over mensen en ‘agressieve honden’? Die hond die al een keer gebeten zou hebben.. Bedenk dan dat elk verhaal twee kanten heeft en wat de één zegt of denkt, niet hetgeen hoeft te zijn wat er werkelijk gebeurd is.