Karivet leczenie koni- dr n.wet.Kasia Szcześniak

23/02/2024

Wolne miejsca na przegląd stomatologiczny (i nie tylko). 🦷🧑‍⚕️🐴

01.03. Kierunek Wyszków (2 konie
02.03. Kierunek Nowe Miasto (1-2 konie)

10/10/2023

W miniony weekend miałam przyjemność uczyć się od najlepszych na świecie w dziedzinie stomatologii koni! Dzięki VetPD za kolejny super praktyczny i profesjonalnie przygotowany kurs, nie mogę się doczekać następnych!

03/10/2023

Jak zbadać czy Wasz koń ma pasożyty?

Ostatnio, wykonując rutynowe badania krwi moich pacjentów, coraz częściej słyszę pytanie: czy mój koń ma pasożyty?

Niestety, z wyników morfologii (badanie komórek krwi), oraz biochemii (badanie enzymów pochodzących z różnych narządów) nie da się jednoznacznie określić czy koń ma pasożyty. W morfologii może wystąpić podwyższona ilość eozynofili czyli komórek związanych MIĘDZY INNYMI ze zwalczaniem pasożytów. Ich prawidłowy poziom oczywiście nie daje gwarancji, że koń nie jest zarobaczony i vice versa

Do diagnostyki pasożytów jelitowych służą badania parazytologiczne kału! Szuka się w nich przede wszystkim jaj pasożytów.

Badania parazytologiczne kału możemy podzielić na:

-Jakościowe (najpopularniejsza to sedymentacja i flotacja) - jajka każdego gatunku wyglądają inaczej, a parazytolog w laboratorium dokonuje ich identyfikacji Do takiego badania warto zebrać kał z kilku dni.

-Ilościowe (np.metoda McMastera) gdzie parazytolog określa ilość jaj na gram kału (co niejako określa jak bardzo nasz koń zaraża inne konie w stadzie) ale nie identyfikuje gatunku. W tej metodzie wystarczy pojedyncza próbka kału, ale ważne, żeby pobrać materiał z kilku miejsc.

Żeby bardziej skomplikować sytuację, standardowym jakościowym badaniem kału możemy znaleźć tylko niektóre z najczęściej występujących pasożytów jelitowych koni (glisty, węgorki, słupkowce), Natomiast bardzo trudno zidentyfikować takim badaniem obecność w jelitach tasiemca (jaja są wydalane zamknięte w członach), owsika (jaja składane przez samice w okolicy odbytu- można je znaleźć w teście z przylepcem) czy obecność w żołądku larw gzów.

Więc ujemne badanie kału nie oznacza, że wasz koń nie ma pasożytów, a w ustalaniu odpowiedniego programu przeciwpasożytniczego oprócz wyników badania kału bierzemy pod uwagę też inne czynniki (historię odrobaczeń, stan zdrowia konia np. biegunkę, chudnięcie, kolki, wiek, rodzaj padokowania, wyniki diagnostyki obrazowej itp....)

Na zdjęciu jaja słupkowców obecne w kale konia (źródło: The New York Equine)

23/06/2023

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=750771263512838&id=100057399132490&sfnsn=mo

13/04/2023

Czy spotkaliście się z opinią, że całe jeździectwo jest złe, a koniom powinniśmy dać święty spokój i co najwyżej podziwiać je w swoim naturalnym środowisku czyli na otwartej przestrzeni w towarzystwie stada? Co o niej sądzicie? Zastanawia mnie jakie doświadczenia z jazdą konną mają osoby wygłaszające takie opinie.

Bazując na swoich doświadczeniach jeździeckich i wiedzy weterynaryjnej uważam, że koń może czerpać przyjemność z pracy z człowiekiem.

Podstawowy tego warunek, to aby koń pracował BEZ BÓLU.

Niestety, odwiedzając podczas pracy zarówno szkółki jeździeckie jak i stajnie sportowe stwierdzam, że warunek ten często nie jest spełniony.

Konie jak wszystkie gatunki mogące w środowisku naturalnym paść ofiarą drapieżnika są naturalnie zaprogramowane na ukrywanie objawów bólu. Klasyczną manifestacją bólu ze strony układu mięśniowo-szkieletowego jest kulawizna czyli zaburzenie chodu. Ale jak się okazuje nie jedyną.

W Wielkiej Brytanii przez ponad dwa lata i z wykorzystaniem 400 koni trwały badania nad bardziej subtelnymi objawami bólu u koni. Okazało się, że istnieje szereg zachowań (często bardzo subtelnych) , które wskazują na istnienie bólu mięśniowo-szkieletowego zanim pojawi się kulawizna.

Jeśli interesuje Was temat dobrostanu koni, chcecie mieć pewność, że Wasz koń pracuje bez bólu, a może po prostu wolicie wykrywać, że Waszego konia coś boli zanim dojdzie do poważnej kontuzji polecam poniższy kurs:

https://www.equitopiacenter.com/pl/shop/jak-rozpoznac-24-zachowania-u-koni-pod-siodlem-wskazujacych-na-wystepowanie-bolu-dr-sue-dyson/

Ja już go ukończyłam i obserwując teraz konie, zwłaszcza szkółkowe, jestem przerażona. Jest naprawdę dużo do zrobienia i zależy mi na jak najszerszym rozpropagowaniu tej wiedzy! Mam nadzieję, że te badaniach otworzą oczy niektórym osobom.

Skorzystaj z premierowej oferty kursu dla polskich miłośników koni. Cena 250 zł.( 56$ - cena w polskich złotych może ulec zmianie w zależności od kursu walut)Przy zakupie wprowadź kod: 24zachowania

12/04/2023

Dzień dobry, jeśli jest tu jakiś chętny na dołączenie się do kuracji insolem (grzybica skóry) dla jednego konia to prosze o kontakt na priv.

01/04/2023

Często pytacie mnie czy po odrobaczeniu zalecane jest pozostawić konia przez dłuższy czas w boksie, aby następnie pozbyć się obornika, który w założeniu ma zawierać wydalone, zakaźne formy pasożytów.

Oczywiście nie była bym sobą gdybym dała prostą odpowiedź na to pytanie 😉

Otóż, zdania ekspertów są w tej kwestii podzielone

Po pierwsze, uściślijmy: preparaty używane do odrobaczania koni działają zabójczo na dorosłe formy pasożytów (czasami też na niektóre stadia larwalne). Te dorosłe formy możecie czasem znaleźć w kale konia po odrobaczeniu- natomiast one w same w sobie nie są zakaźne. Zakaźne są składane przez dojrzałe samice jaja, na które substancje przeciwpasożytnicze NIE DZIAŁAJĄ. Co ważne dla zrozumienia reszty mojego wywodu: jaja niektórych pasożytów są bardzo odporne na warunki zewnętrzne i potrafią zakażać nawet przez 6-9 miesięcy!

Oczywiście nie jest tak, że wszystkie dojrzałe samice pasożytów zamieszkujące przewód pokarmowy Waszego konia, w obliczu nadchodzącej śmierci, przyśpieszają zakończenie swojego cyklu rozrodczego i wydalają nagle jaja. Dlatego część źródeł mówi, że odrobaczenie nie wpływa znacząco na zawartość zakaźnych jaj- i trzymanie konia w boksie nie ma sensu.

Inne źródła z kolei podają, że w kale koni po odrobaczeniu przez jakiś okres czasu może być zwiększona ilość jaj (zakładam, że może to wynikać z rozpadających się, martwych osobników dojrzałych?). Czas ten to co najmniej 72 godziny (wg niektórych źródeł dłużej). Wedle tych źródeł przetrzymanie konia w boksie ma sens, ale nie dobę a co najmniej trzy....a wszyscy wiemy jakie mogą być tego “efekty uboczne”... od zatkania okrężnicy, przez depresję, astmę po kontuzje (konia lub jeźdźca) gdy Wasz Słodziak postanowi upuścić skumulowaną energię 😉

W tych rozważaniach trzeba poruszyć jeszcze jedną BARDZO WAŻNĄ kwestię...oczywiście konie wydalają zakaźne jajka nie tylko po odrobaczeniu, ale w mniejszej czy większej ilości również przed nim (co można sprawdzić stosując ilościowe badanie kału- f***l egg count). Dlatego ważne jest czy w Waszej stajni regularnie (co najmniej 1x w tygodniu) odchody są zbierane z wybiegów lub czy stosujecie rotacje pastwiskową (wypuszczenie koni na nowy wybieg po odrobaczeniu tak aby poprzedni odpoczął, a zakaźne formy robali umarły). Jeśli nie to po odrobaczeniu konie będą na nowo zarażać się jajami obecnymi na wybiegu- więc trzymanie w boksie nie ma sensu.

Podsumowując, moim zdaniem trzymanie koni w boksie po odrobaczeniu ma sens gdy:

Konie zostają w nim 72 godziny (oczywiście mogą wychodzić do pracy)

Sprzątacie regularnie wybieg z odchodów

Stosujecie rotacje pastwiskową (wtedy można ewentualnie zmienić wybieg 3 dni po odrobaczeniu)

PRZYJMUJECIE DO STADA NOWEGO KONIA, wtedy warto po przyjeździe go odrobaczyć a następnie przez kilka dni trzymać w boksie lub na sprzątanej kwaterze.

Dla tych co dobrnęli do końca życzę miłej soboty 😊
Foto: dorosła samica owsika końskiego, źróło: Horse and Hound.com

16/03/2023

To już czas, żeby powoli budzić się ze snu zimowego ❄️ i zacząć przygotowania do sezonu reprodukcyjnego!

Jak zyskać pewność, że klacz jest dobrą kandydatką do rozrodu? 🐴

Badanie kliniczne wraz z ultrasonografią to podstawa🌡🩺, ale na tym możliwości diagnostyczne się nie kończą. Co zatem warto jeszcze zrobić, aby upewnić się, że nic nie stoi na przeszkodzie do osiągnięcia sukcesu hodowlanego?

Najważniejsze to: wykluczyć obecność czynników zakaźnych. 🦠 Te patogeny, które interesują nas najbardziej w kontekście rozrodu koni to:

🔶 Taylorella equigenitalis, odpowiedzialna za zakaźne zapalenie macicy (contagious equine metritis, CEM),

🔶 Arteritisvirus (EVA),

🔶 Herpesvirus (EHV) 1 i 4.

W celu wykrycia powyższych mikroorganizmów proponujemy badania metodą PCR wymazu bogatokomórkowego.

Do weryfikacji występowania zakażeń „typowymi” bakteriami lub też zakażeń grzybiczych błony śluzowej macicy oferujemy natomiast badanie mikrobiologiczne. 🧫

Szczególnie polecamy także kompleksowy „profil reprodukcyjny/ronienia”, w którym oprócz EHV 1/4 oraz EAV wykonujemy także badanie PCR w kierunku Leptospira spp. oraz posiew w kierunku bakterii tlenowych. W celu zlecenia wykonania profilu konieczne jest przesłanie zarówno wymazu bogatokomórkowego z macicy, jak też wymazu na podłożu.

W wielu przypadkach (np. podejrzenia endometritis) posiew warto wykonać równolegle z badaniem cytologicznym i/lub histologicznym błony śluzowej macicy - więcej informacji na ten temat w drugiej części posta za miesiąc. 📅👨‍⚕️

16/03/2023

Zgodnie z obietnicą, powracamy do tematu badań laboratoryjnych wykonywanych przed stanówką u klaczy. 🐴 Poprzedni post poświęcony był głównie czynnikom zakaźnym. Tym razem przeanalizujemy badania cytologiczne i histopatologiczne.

Badanie cytologiczne jest pomocne do wstępnego rozpoznania aktywnego zapalenia błony śluzowej macicy. Oceniana jest liczba i rodzaj komórek zapalnych, bakteryjnych i grzybów, jak również ewentualne występowanie nabłonków czy erytrocytów. Zmiany takie, jak podwyższona liczba neutrofili czy wykazywana przez nie fagocytoza bakterii mogą sugerować tło zapalne. Ewentualna obecność mikroorganizmów w cytologii powinna być potwierdzona badaniem mikrobiologicznym w celu oceny gatunku i weryfikacji jego patogenności. 🧫

Ocena histopatologiczna bioptatów jest kluczowym badaniem służącym do oceny błony śluzowej macicy. Umożliwia ono zarówno weryfikację występowania stanu zapalnego (z rozróżnieniem, czy jest to proces ostry, czy przewlekły), jak też endometrozy (z uwzględnieniem klasyfikacji Kenney-Doig) i innych zmian w obrębie endometrium, które dość często powodują obniżenie płodności u klaczy. Rokowanie dotyczące płodności i/lub wdrażane leczenie powinno być oparte na analizie wyników badań klinicznych i laboratoryjnych, z uwzględnieniem czynników takich, jak wiek i historia kliniczna pacjentki. 🐎

13/03/2023

Zbliża się połowa marca, więc sezon wyźrebień w pełni!

Większość porodów u klaczy przebiega prawidłowo i nie wymaga żadnej interwencji ze strony człowieka.

Jedną z sytuacji gdzie asysta człowieka jest potrzebna a nawet może znacząco zwiększyć szanse źrebięcia na przeżycie jest tak zwany "red bag delivery" czyli tłumacząc na nasz ojczysty język “poród czerwonego worka”. Ma on miejsce gdy dochodzi do przedwczesnego odklejania się i przodowania łożyska i może prowadzić do niedotlenienia źrebięcia, ponieważ źrebię traci dostęp do tlenu dostarczanego przez łożysko. Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia łożyska przodującego u klaczy to przebyte w ciąży infekcje, w tym zapalenia łożyska.

Objawy “porodu czerwonego worka” są bardzo charakterystyczne: podczas fizjologicznego porodu w drogach rodnych klaczy jako pierwsza pojawia się przezroczysto-biała, cienka owodnia pokrywająca nóżki źrebaka, natomiast gdy łożysko przoduje jako pierwsze widać będzie czerwoną, aksamitną w dotyku i grubą błonę łożyska.

Jeśli podczas porodu zauważycie przodujące łożysko, należy jak najszybciej je rozerwać (jest grube i mocne, możecie potrzebować do tego tępo zakończonych nożyczek) i odsłonić głowę i nozdrza źrebięca. To może uratować mu życie!

23/02/2023

Czy wiecie, że konie wypasane razem z osłami są zagrożone infestacją pasożytem płucnym z gatunku Dictyocaulus arnfieldi, którego naturalnym żywicielem jest właśnie osioł? (Pasożyt może zarażać też inne koniowate: muły i zebry)

U osłów zakażenie tym pasożytem rzadko daje objawy, ale u koni mogą wystąpić objawy w postaci silnego kaszlu i trudności z oddychaniem. U osła można wykryć obecność pasożyta za pomocą badania kału metodą Baermana. Niestety u koni poza objawami klinicznymi, i danymi z wywiadu (towarzystwo osła na wybiegu) potwierdzenie infekcji może być trudne. Niektóre dane sugerują możliwość wykrycia larw pasożytów czy zwiększonej zawartości eozynofili (czyli komórek białych związanych między innymi ze zwalczaniem pasożytów) w popłuczynach pęcherzykowo-oskrzelowych (BAL) koni zarażonych Dictyocaulus arnfieldi.

Całe szczęście łatwo jest uniknąć tego problemu stosując profilaktyczne odrobaczanie!

15/02/2023

UWAGA, będzie przydługo ale mam nadzieję, że ciekawie 😉

Suplementacja witaminy C u koni.

Witamina C (czyli kwas askorbinowy) to jedna z najważniejszych witamin. Pełni rolę przeciwutleniacza czyli neutralizuje w organizmie szkodliwe cząsteczki zwane wolnymi rodnikami. Poza tym m.in. bierze udział w syntezie kolagenu, hormonów, kalcyfikacji kości.

Mam dla Was dobrą wiadomość: organizm konia, w przeciwieństwie do ludzkiego potrafi sam sobie wyprodukować witaminę C! Powstaje ona w wątrobie z glukozy.

Zatem możecie być, spokojni, szkorbut nie grozi waszym kopytnym :-)

Czy w takim razie suplementacja witaminy C u koni ma ogóle sens?

Teoretycznie, jeśli Wasz koń ma zdrową wątrobę i dostęp do paszy to: NIE...

Jednocześnie badania pokazują, że w sytuacjach zwiększonego stresu oksydacyjnego i osłabieniu organizm może nie dać rady wyprodukować odpowiedniej ilości przeciwutleniaczy. Jakie to sytuacje?

- Rajdy długodystansowe

- Kilkudniowe zawody (np. konie WKKW)

- Długotrwały transport

- Rozległe urazy, rany, oparzenia

- Choroba przewlekła (infekcje, astma, zaawansowana choroba zwyrodnieniowa kości i stawów)

- Zabieg operacyjny, hospitalizacja

- Choroba motoneuronu koni

- Oczywiście też choroby wątroby...

Brakuje natomiast silnych dowodów korzystnego wpływu suplementacji witaminy C u koni z urazami ścięgien czy więzadeł.

NAJWAŻNIEJSZE zasady suplementacji witaminy c:

Po pierwsze: badania pokazują, że nawet krótkotrwała suplementacja może spowodować SPADEK syntezy witaminy C w wątrobie konia, dlatego pamiętajcie, aby przy zakończeniu suplementacji dawkę zmniejszać stopniowo przez kilka dni!

Po drugie: witamina C jest słabo absorbowana z przewodu pokarmowego konia, potrzeba więc podawać duże dawki: powyżej 3 gramów na dobę na średniej wielkości konia (w badaniach nawet 20 g/dobę).

Po drugie: czysty kwas askorbinowy bardzo łatwo ulega utlenieniu, zalecane są bardziej stabilne formy (soli magnezowych, czy fosforowo-magnezowych).

P.S. Wiosna już za pasem, zatem wyczekujemy świetnego źródła naturalnej witaminy C czyli zielonki. Bardzo bogate w wit. C są też kiełki owsa ! 😊

Źródło: KER.com

06/02/2023

Szanowni Podopieczni oraz Sympatycy Karivetu!
Za kilka dni mija rok spędzony w doborowym towarzystwie pewnej młodej damy🤰🤱. Przede mną trudne zadanie połączenia dwóch ról: mamy i weterynarza🤯😵‍💫🦹‍♀️! Trzymajcie za mnie kciuki🙈💪, będą mi bardzo teraz potrzebne!

Odważnych, którzy chcą sprawdzić czy jeszcze pamiętam jak się leczy konie zapraszam do kontaktu : dr .wet. Kasia Szcześniak-Baran tel: 501 506 963 (najlepiej wysłać sms-oddzwonię)

Dla pozostałych cały czas pozostaje do dyspozycji lek.wet. Maria Suskiewicz tel: 604755267, która dzielnie mnie zastępowała podczas macierzyńskiego i ma już za sobą niejeden chrzest bojowy młodego lekarza💪

24/01/2022

Skąd się biorą rude Fryzy, czyli happy end na rozweselenie szarego poniedziałku :-)

28/12/2021

Przypominam , że konie też chorują na wściekliznę! Pamiętajcie o szczepieniach.

24/12/2021

Życzę wszystkim spokojnych i zdrowych świąt, odpoczynku i umiaru! Foto: świąteczna parada Lawrence.

09/10/2021

Szanowni Państwo! Nastąpiła zmiana adresu Karivetowej poczty elektronicznej. Nowy adres: [email protected] :-)

05/10/2021

Ostatnio coraz częściej zdarza nam się wykonywać badanie RTG kopyt "dla kowala". Pokazuje to, że często mimo zewnętrznie prawidłowo wyglądającej puszki kopytowej proporcje struktur wewnętrznych kopyta są bardzo zaburzone. Ujemny kąt dłoniowy kości kopytowej, załamana oś kości palca, przerośnięty "pazur"- wszystko to predysponuje do przeciążeń układu ruchu. Odczucia takiego konia można porównać do chodzenia w zbyt dużych butach, z bardzo płaską podeszwą (wręcz zapadniętym obcasem). Wyobraźcie sobie, że musicie w takim obuwiu wykonać często ambitny trening lekkoatletyczny ;-). O kontuzję nie trudno, a z pewnością bardzo utrudnia to prawidłową biomechanikę! Zachęcam do wykonywania takich badań: przy urazach ścięgien i więzadeł, nawracających kulawiznach, potykaniu się, zmniejszeniu wydajności na treningu, a najlepiej raz na jakiś czas profilaktycznie. Pamiętajcie, że żaden kowal nie ma w oczach rentgena!

04/08/2021

Pandemia dostarczyła nam wiele okazji do poszerzania swojej wiedzy teoretycznej, bez wychodzenia z domu, grzechem by było nie skorzystać :-)