23/01/2025
Czy wszyscy mają prawo do bezpieczeństwa? Społeczność romska a nowe przepisy ochrony w UE
👉 ZMIANY W ZASADACH OCHRONY TYMCZASOWEJ
Nowe orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (w skrócie TSUE) stwierdza, że państwa członkowskie UE mają prawo cofnąć ochronę tymczasową osobom, które przed wybuchem wojny przebywały w Ukrainie tymczasowo. Dotyczyć to będzie np. osób, które były tam w ramach studiów czy pracy sezonowej i nie posiadają ukraińskiego obywatelstwa. Decyzja ta dotyka również osoby bezpaństwowe, czyli takie, które nie są uważane za obywatela/kę żadnego państwa, według obowiązującego na jego terytorium prawa.
👉 KONSEKWENCJE WYCOFANIA OCHRONY TYMCZASOWEJ
Tymczasowa ochrona to zapis prawny, który zapewnia osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie prawo do pobytu w danym kraju, dostęp do rynku pracy, edukację dla dzieci i młodzieży oraz podstawową opiekę zdrowotną. Konsekwencją wycofania tej ochrony jest utrata tych możliwości, co pociąga za sobą społeczne wykluczenie części społeczności uchodźczej.
Osoby bezpaństwowe oraz zagrożone bezpaństwowością, znajdują się w wyjątkowo niepewnej sytuacji. Są to ludzie, którzy nie mogli uzyskać obywatelstwa ukraińskiego z powodu barier administracyjnych, społecznych lub historycznych.
👉 JAK TO WPŁYWA NA SYTUACJĘ SPOŁECZNOŚCI ROMSKIEJ?
Społeczność romska w Ukrainie jest szczególnie narażona na konieczność opuszczenia swojego domu w wyniku działań wojennych. Część z nich, na skutek powszechnego w Ukrainie antycyganizmu skutkującego dyskryminacją i wykluczeniem, nie posiada dokumentów poświadczających ich obywatelstwo ukraińskie. To sprawia, że w sposób szczególny grozi im utrata ochrony.
👉 CZY EUROPA POTRAFI CHRONIĆ OSOBY NAJBARDZIEJ NARAŻONE?
Od 2022 r. setki tysięcy osób zostało zmuszonych, by szukać schronienia przed wojną poza granicami Ukrainy. Wśród nich były również osoby bez obywatelstwa ukraińskiego, którym teraz grozi utrata ochrony. Uważamy, że każda osoba ma prawo do bezpieczeństwa, a decyzje państw członkowskich powinny być podyktowane zasadami solidarności i poszanowania praw człowieka. Należy uznać szczególną sytuację wszystkich uchodźców i uchodźczyń niezależnie od ich statusu prawnego. Osoby najbardziej narażone na wykluczenie potrzebują wsparcia, by zyskać poczucie bezpieczeństwa i stabilności. 🫂