24/06/2023
TAVUK ETİ HELAL Mİ?
Tavuk etinin helal olması konusunda üç kriter vardır.
1-Besleme işlemi
2-Kesim işlemi
3-Tüy yolma işlemi
*Besleme : Tavuk yaratılışı itibar ile sadece etçil veya otçul değildir , insan gibi omnivordur yani et ve ot her şeyi yer. Aslında tavuk fıtraten en vahşi hayvandır , tavuğun karşısında parmak boyunda olduğunuzu düşünün , kurtulma şansınız yoktur , sizi yer. Doğada tavuk yılan böcek gübre solucan leş ne bulursa karıştırır yer. Sindirim sistemi ona göre yaratılmıştır , o yüzden endüstriyel tavukçulukta protein kaynağı olarak et unu kemik unu balık unu tavuk yemlerine katılır. Bu helalliği bozan bir durum değildir.
Organik veya doğallıkla helallik farklı şeylerdir , organik veya doğal olan haram olabilir , helal olan doğal olmayabilir. Mesela yediğimiz meyve sebzenin %90 ı organik değildir ama helaldir. Eğer köyde bahçeden hiç kimyasal kullanılmamış meyve çalarsanız organiktir ama haramdır.
*Kesim işlemi : Türkiye'de bütün firmaların helal sertifikası vardır , helal sertifikası çok ciddi kurallar sürecinden sonra para ile alınmaktadır , bu ayrı bir garabettir çünkü dini bir hüküm parayla satılmaz. Doğru olmasa da sistem böyle kurulmuş. Kesim işlemi Türkiye'de bir çok firmada makine ile yapılmaktadır , günde yüzbin , üçyüz , beşyüz bin tavuğu elle tek tek kesmek imkamsızdır. Bu yüzden beş yüzbin tavuğa niyetle kesim makinesinin düğmesine BİSMİLLAH ile basmak kesim işlemini helal kılar , bu Diyanet İşleri'nin fetvasıdır , bu bir içtihat olduğu için ben de aynı fikirdeyim. Fakat takva boyutunu kabul etmeyen bazı hocalar cemaatlar vardır , onlar bismillah densede sadece elle kesmenin helal olacağını söylüyorlar, bu da bir içtihattir. İki tarafında kendine göre delilleri ve senetleri vardır. Bu görüşten dolayı elle kesim yapan firmalar vardır.
*Tüy yolma işlemi : 2000 li yıllardan önce kesilen tavuklar tüylerin yumuşaması ve yolunması için sıcak suya daldırılırdı. Öyle olunca kan gaita suya karışır ve deriye ete sirayet ederdi , helalliğe halel gelirdi. 25 yıldır bu yöntem hiç bir firmada uygulanmıyor. Şimdiki yöntem tavuklar kesildikten sonra kan akma bölümüne alınıyor ve burda bir damla kan kalmayana kadar baş aşağı bekletiliyor. Bu işlemden sonra püskürtme yöntemi ile tüyler ıslatılıyor ve tüy yolma tüneline giriyor. Suya daldırma işlemi olmuyor.
*Özellikle kesimde helallik , dini ve imani hassasiyet gerektiriyor , yani patronun ve çalışanların bu konuda hassas olmaları gerekiyor. En çok sorulan soru hangi marka helal şeklinde. Burdan bir kaç marka ismi vermek doğru olmaz çünkü diğer markalar töhmet altında kalır , fakat bilinen bütün markaların helal sertifikası vardır.
Vet. Hek. Fatih Mısırlı
