07/10/2021
Kỹ thuật ủ chua cỏ làm thức ăn cho trâu, bò
Thức ăn thô xanh bao gồm các loại cỏ trồng và cỏ tự nhiên cho trâu, bò ăn dưới dạng thu cắt hay chăn thả là loại thức ăn ngon và phù hợp với sinh lý tiêu hoá đối với gia súc. Tuy nhiên ở thời điểm cỏ dư thừa thì có thể dự trữ cỏ lại bằng phương pháp ủ chua để tạo nguồn thức ăn có dinh dưỡng cao, giàu đạm, đường dễ tiêu hóa và cung cấp nhiều men vi sinh bổ ích cho trâu, bò.
Trong bài viết lần này, xin giới thiệu với người chăn nuôi trâu, bò phương pháp ủ chua thức ăn từ cỏ xanh cho trâu, bò.
1. Nguyên liệu:
- Thức ăn thô xanh: 93 – 94% (cỏ voi, cỏ VA06, cỏ Guatemalla; thân, lá cây ngô, cây lạc; ngọn lá sắn, lá dứa; rơm khô; bã mía khô...
- Bột ngô, bột cám gạo, bột sắn hoặc bã rượu: 2 – 5% (không ẩm, mốc, thối hỏng...).
- Rỉ mật: 1 – 3%.
- Muối ăn: 0,5 – 1% (tạo tính ngon miệng, bổ sung thêm chất khoáng cần thiết cho gia súc khi sử dụng).
- Chế phẩm sinh học “MEN Ủ CHÍN THỨC ĂN” của công ty Thành Công Winvet: 1 kg chế phẩm hoà với 50 lít nước sạch dùng cho 200 kg thức ăn.
2. Thời vụ ủ: Có thể ủ quanh năm.
3. Hố, túi ủ và các dụng cụ cần thiết:
Tùy theo điều kiện kinh tế và điều kiện của từng nông hộ, địa phương mà có thể sử dụng hố xây hoặc hố đào có lót bạt dứa hay dùng túi nilon để ủ.
- Hố ủ: Chọn nơi cao ráo, không ứ đọng nước, thuận tiện đi lại và cạnh chuồng nuôi. Kích thước tùy vào số lượng gia súc và định lượng thức ăn/con/ngày, với hố có thể tích 1m3 có thể chứa 300 – 400 kg nguyên liệu.
- Túi ủ: Dùng túi nilon bên ngoài là bao tải dứa hoặc có thể tận dụng vỏ bao đựng phân đạm làm túi ủ. Thông thường 3 túi ủ được 100 kg thức ăn xanh.
- Các dụng cụ cần thiết: Dao, thớt hoặc dùng máy thái thức ăn dùng để băm, thái thức ăn. Bạt, bao dứa, rơm rạ, tấm lợp... để che đậy hố ủ.
4. Kỹ thuật ủ:
Bước 1: Băm và phơi nguyên liệu:
- Cỏ thu hoạch về tiến hành băm, thái thành từng đoạn dài 3 – 5 cm, sau đó đem đi phơi tái. Khi cỏ có độ ẩm khoảng 65 – 70% là phù hợp để đem ủ.
- Kiểm tra độ ẩm của cỏ trước khi ủ bằng cách dùng tay nắm một nắm cỏ sau khi phơi trong vòng 1 phút, rồi từ từ nhả ra và thấy:
+ Cỏ mở ra từ từ, các nếp trên lá để lại đường gấp không rõ ràng, không bị gẫy nát thì độ ẩm đạt 65 – 70%.
+ Cỏ mở ra từ từ, các nếp trên lá không để lại đường gấp, không bị dập nát thì độ ẩm trên 70% tiếp tục phơi.
+ Cỏ b**g ra ngay thì độ ẩm dưới 60%, nếu là cỏ non đem ủ thì có chất lượng tốt, cỏ già sẽ cứng nên khi đem vào túi ủ rất dễ bị thủng túi.
Bước 2: Cân và phối trộn nguyên liệu:
- Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, tiến hành cân theo tỷ lệ đã nêu trên rồi phối trộn nguyên liệu.
- Để đảm bảo các nguyên liệu được trộn đều với nhau, cần tiến hành trộn đều muối ăn với bột ngô hoặc cám gạo, sau đó đem hỗn hợp này trộn đều với cỏ. Hoà tan rỉ mật với nước sạch đã pha chế phẩm MEN Ủ CHÍN THỨC ĂN và sau đó phun và trộn đều vào phần nguyên liệu khô.
Bước 3: Cách ủ:
- Với túi ủ: Nguyên liệu sau khi đã trộn đều đem cho vào túi càng nhanh càng tốt sau đó buộc kín túi ngay. Tốt nhất là từ khi cắt thức ăn về cho đến khi cho vào túi ủ diễn ra trong cùng một ngày.
+ Cách cho vào túi: Cho từng lớp vào túi cao từ 15 – 20cm, rồi dùng tay nén chặt, chú ý cần nén trên toàn bộ bề mặt, xung quanh và các góc, sau đó tiếp tục cho các lớp khác cứ như vậy cho đến khi đầy bao thì dùng dây buộc chặt lại, ghi ngày tháng ủ, đưa vào bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh chuột, bọ, gián... cắt thủng bao, không khí sẽ xâm nhập làm mốc, thối thức ăn.
- Với hố ủ: Vệ sinh sạch sẽ hố ủ trước khi đem nguyên liệu vào ủ. Lót đáy hố bằng gạch hoặc rơm khô, xung quanh bằng bạt dứa, túi nilon đảm bảo kín, không bị hở. Cách đưa nguyên liệu vào tương tự như đem vào túi ủ, khi đầy hố thì phủ thêm 1 lớp rơm rạ và tiến hành che đậy kín đảm bảo không khí và nước mưa không vào.
- Với việc sử dụng chế phẩm MEN Ủ CHÍN THỨC ĂN của công ty Thành Công Winvet thì sau 24 giờ ủ đã có thể lấy ra cho gia súc ăn được.
Lưu ý: Trước khi lấy cỏ ra cho trâu, bò ăn người chăn nuôi cần kiểm tra màu sắc của cỏ phải có màu sáng, có mùi thơm, không bị mốc.
